Czy usterka sondy lambda może powodować nierówne obroty na jałowym biegu?

Sonda lambda jest jednym z kluczowych czujników w nowoczesnych silnikach spalinowych, odpowiadającym za monitorowanie zawartości tlenu w spalinach. Jej sygnał trafia do sterownika silnika, który na tej podstawie reguluje skład mieszanki paliwowo-powietrznej. Prawidłowa praca sondy lambda jest niezbędna dla uzyskania optymalnych osiągów, niskiego zużycia paliwa oraz spełnienia norm emisji spalin.

Uszkodzenie lub nieprawidłowa praca sondy lambda może mieć bezpośredni wpływ na stabilność pracy silnika, zwłaszcza na biegu jałowym. Jednym z pierwszych i najczęstszych objawów awarii tego czujnika jest właśnie nierówna praca silnika na wolnych obrotach. W praktyce objawia się to tzw. „falowaniem obrotów”, czyli nieregularnym wzrostem i spadkiem prędkości obrotowej silnika, często w zakresie kilkuset obrotów na minutę. Zjawisko to jest szczególnie widoczne po rozgrzaniu jednostki napędowej, gdy sterownik zaczyna korzystać z bieżących odczytów sondy lambda, a nie z domyślnych ustawień awaryjnych12.

Mechanizm tego zjawiska jest stosunkowo prosty. Sonda lambda, która podaje błędne informacje o składzie spalin, wprowadza sterownik silnika w błąd. W efekcie komputer sterujący nie jest w stanie prawidłowo dobrać proporcji paliwa do powietrza. Najczęściej prowadzi to do zbyt bogatej lub zbyt ubogiej mieszanki. Zbyt bogata mieszanka skutkuje zwiększonym zużyciem paliwa, czarnym dymem z wydechu oraz możliwością uszkodzenia katalizatora. Zbyt uboga – spadkiem mocy i niestabilną pracą silnika, w tym właśnie falowaniem obrotów na biegu jałowym314.

Oprócz niestabilnych obrotów, uszkodzona sonda lambda może powodować inne objawy, takie jak zapalenie się kontrolki „check engine”, znaczny wzrost zużycia paliwa (nawet o 50%), spadek mocy silnika czy pogorszenie reakcji na gaz. W skrajnych przypadkach może dojść nawet do gaśnięcia silnika na biegu jałowym lub trudności z jego uruchomieniem314.

Warto zaznaczyć, że nierówna praca silnika na biegu jałowym może mieć również inne przyczyny, takie jak awarie przepływomierza, czujnika położenia wału korbowego, układu zapłonowego, zabrudzonego filtra powietrza czy paliwa, a także nieszczelności w układzie dolotowym lub wydechowym. Jednak sonda lambda należy do najczęstszych winowajców, zwłaszcza w autach z elektronicznym wtryskiem paliwa5.

Diagnostyka uszkodzonej sondy lambda polega najczęściej na odczytaniu błędów z komputera pokładowego pojazdu. Typowe kody błędów związane z sondą lambda to np. P0134 („no activity detected”), które wskazują na brak sygnału z czujnika lub jego nieprawidłową pracę6. W niektórych przypadkach pomocne może być również odłączenie sondy lambda – jeśli po jej odpięciu obroty się stabilizują, jest to silna przesłanka do wymiany czujnika2.

Podsumowując, usterka sondy lambda może powodować nierówne obroty na jałowym biegu. Jest to jeden z najczęstszych i najbardziej charakterystycznych objawów awarii tego elementu. Ignorowanie problemu prowadzi do dalszych powikłań, takich jak zwiększone zużycie paliwa, uszkodzenie katalizatora oraz pogorszenie ogólnej sprawności silnika. W przypadku zaobserwowania falowania obrotów na biegu jałowym, warto w pierwszej kolejności skontrolować stan sondy lambda i w razie potrzeby dokonać jej wymiany.

Redakcja portalu Selected.pl
Jesteśmy zespołem pasjonatów motoryzacji, dziennikarzy i specjalistów technicznych, którzy każdego dnia tworzą rzetelne, praktyczne i unikalne treści dla kierowców. Naszym celem jest dostarczanie sprawdzonych porad, analiz usterek i inspiracji tuningowych - od eksploatacji codziennych aut po historie wyjątkowych projektów. Wierzymy, że wiedza techniczna może być przekazywana przystępnie i ciekawie, a motoryzacja to coś więcej niż tylko środki transportu - to styl życia. Sprawdź kanały social media: