Zima to szczególnie wymagający okres dla każdego samochodu, zwłaszcza jeśli porusza się on w trudnych warunkach drogowych, przy niskich temperaturach, częstym mrozie i dużej wilgotności. Powszechnie wiadomo, że w tym czasie warto zadbać o akumulator, ogumienie, płyny eksploatacyjne i oświetlenie. Jednak jednym z mniej oczywistych, a bardzo istotnych aspektów zimowej eksploatacji auta jest jakość i kondycja paliwa. W tym kontekście coraz częściej pojawia się pytanie o zasadność stosowania dodatków do paliwa – zarówno w silnikach benzynowych, jak i wysokoprężnych. Czy są one faktycznie potrzebne? A może to tylko chwyt marketingowy?
Zacznijmy od jednostek wysokoprężnych, które są najbardziej wrażliwe na zimowe warunki. Paliwo diesel zawiera naturalnie występujące węglowodory parafinowe, które w niskiej temperaturze zaczynają krystalizować, tworząc tzw. mętnienie, a następnie żelowanie. W praktyce oznacza to, że olej napędowy gęstnieje i przestaje swobodnie przepływać przez filtr paliwa, co prowadzi do problemów z rozruchem, spadku mocy lub całkowitego unieruchomienia pojazdu. W Polsce w okresie zimowym na stacjach paliw dostępny jest olej napędowy arktyczny lub zimowy, o poprawionych właściwościach niskotemperaturowych, jednak nie zawsze jego jakość jest wystarczająca dla ekstremalnych warunków – szczególnie w starszych pojazdach i tych, które tankowane są rzadko lub z mniej renomowanych źródeł.
Właśnie w takich przypadkach dodatki do paliwa mogą okazać się bardzo przydatne. Zimowe depresatory, czyli środki obniżające temperaturę krzepnięcia paliwa, pozwalają utrzymać płynność oleju napędowego nawet przy bardzo niskich temperaturach, zmniejszając ryzyko zapchania filtra i problemów z uruchomieniem silnika. Ich działanie polega na zmianie struktury krystalizacji parafin i umożliwieniu ich przepływu przez układ zasilania. Warto jednak pamiętać, że tego typu dodatki należy stosować zanim dojdzie do wytrącenia się kryształów – najlepiej tuż po zatankowaniu, przy temperaturach powyżej zera. Dodanie środka do już zżelowanego paliwa nie przynosi żadnego efektu.
Inną grupą dodatków są środki czyszczące i konserwujące układ paliwowy. Ich zadaniem jest usuwanie nagarów, osadów i wody z układu wtryskowego. W silnikach diesla, zwłaszcza tych wyposażonych w nowoczesne wtryskiwacze typu common rail, czystość układu paliwowego ma kluczowe znaczenie dla trwałości i kultury pracy. Zimą, gdy silnik pracuje w trudniejszych warunkach, a jakość paliwa bywa nierówna, dodatki czyszczące mogą wspomagać utrzymanie wtrysków w dobrej kondycji, poprawić rozpylenie paliwa i ograniczyć dymienie.
Również kierowcy aut benzynowych mogą skorzystać z dodatków do paliwa. Choć benzyna nie żeluje tak jak olej napędowy, to w niskich temperaturach pojawia się inne zagrożenie – kondensacja wilgoci w zbiorniku paliwa. Para wodna, która osadza się na wewnętrznych ściankach baku, przy dużych różnicach temperatur może skraplać się i trafiać do paliwa, a stamtąd – do układu wtryskowego. Skutkiem są nierówna praca silnika, trudności z odpaleniem i w skrajnych przypadkach korozja elementów układu paliwowego. Dodatki do benzyny, które wiążą wodę i pomagają usunąć ją z układu, mogą w takich sytuacjach znacząco poprawić niezawodność auta zimą.
Niektóre preparaty zawierają także składniki poprawiające liczbę cetanową w przypadku diesla lub oktanową w przypadku benzyny. Tego typu dodatki stosuje się jednak głównie w autach sportowych, starszych lub eksploatowanych w szczególnych warunkach, i nie są konieczne w przypadku standardowej jazdy zimą po mieście czy trasie. Dla przeciętnego kierowcy większe znaczenie ma ochrona przed wilgocią, czystość układu paliwowego i odporność na niskie temperatury.
Ważne jest również to, aby wybierać dodatki renomowanych producentów, dostosowane do konkretnego typu silnika. Użycie nieodpowiedniego środka, zwłaszcza w nowoczesnych silnikach z filtrami cząstek stałych, może przynieść więcej szkody niż pożytku. Nie należy też przekraczać dawek zalecanych przez producenta – nadmiar dodatku nie poprawia działania, a może powodować problemy z pracą sond lambda, katalizatora lub filtra DPF.
Stosowanie dodatków do paliwa zimą nie jest obowiązkowe, ale w wielu przypadkach może znacząco poprawić komfort i bezpieczeństwo eksploatacji auta. W starszych pojazdach, przy nieregularnym tankowaniu, w trudnych warunkach pogodowych lub po dłuższym postoju – warto sięgnąć po sprawdzony preparat, który zabezpieczy układ paliwowy przed typowymi zagrożeniami zimy. To niewielka inwestycja, która może zapobiec porannemu rozczarowaniu i konieczności wzywania pomocy drogowej w najmniej odpowiednim momencie.
