Wyciek oleju silnikowego to jedna z najczęstszych usterek, z jakimi spotykają się właściciele samochodów, zarówno tych starszych, jak i nowoczesnych. W większości przypadków olej wycieka na zewnątrz silnika i powoduje zabrudzenia podzespołów, plamy pod autem czy nieprzyjemny zapach. Jednak w pewnych sytuacjach olej może przedostawać się do wnętrza układu wydechowego, co niesie ze sobą poważniejsze konsekwencje zarówno dla pracy silnika, jak i dla całego układu oczyszczania spalin.
Jednym z głównych mechanizmów, przez które olej silnikowy trafia do wydechu, są uszkodzenia lub zużycie uszczelniaczy zaworowych oraz pierścieni tłokowych. W przypadku nieszczelności na zaworach wydechowych, podczas pracy silnika olej może być zasysany do komory spalania, a następnie – razem ze spalinami – przedostawać się do układu wydechowego. Podobnie dzieje się w przypadku zużytych lub zapieczonych pierścieni tłokowych, które nie są w stanie skutecznie oddzielać oleju od komory spalania. W silnikach z turbosprężarką dodatkowym miejscem, przez które olej może dostać się do wydechu, jest uszkodzone uszczelnienie wałka turbiny. Wówczas olej pod ciśnieniem przedostaje się bezpośrednio do gorącej części turbiny, a stamtąd wprost do układu wydechowego.
Objawy przedostawania się oleju silnikowego do wydechu są dość charakterystyczne. Najbardziej widocznym sygnałem jest pojawienie się niebieskiego lub niebieskawo-szarego dymu wydobywającego się z rury wydechowej, zwłaszcza podczas przyspieszania lub po dłuższym postoju. Dymienie to jest efektem spalania oleju w wysokiej temperaturze, a jego intensywność zależy od stopnia uszkodzenia uszczelnień i ilości przedostającego się oleju. Kolejnym objawem jest wyczuwalny zapach spalonego oleju, który może być szczególnie intensywny podczas jazdy z otwartymi szybami lub na postoju. W niektórych przypadkach na końcówce rury wydechowej mogą pojawić się tłuste, czarne osady, a nawet krople niespalonego oleju.
Przedostawanie się oleju do układu wydechowego ma bardzo negatywny wpływ na trwałość i sprawność katalizatora, filtra DPF oraz sond lambda. Olej, spalając się w wysokiej temperaturze, powoduje zapychanie się filtra cząstek stałych, osadzanie się nagaru na elementach katalizatora oraz zanieczyszczanie czujników monitorujących skład spalin. W efekcie może dojść do trwałego uszkodzenia tych podzespołów, co wiąże się z bardzo wysokimi kosztami naprawy lub wymiany.
Długotrwałe ignorowanie problemu wycieku oleju do wydechu prowadzi również do pogorszenia osiągów silnika, wzrostu zużycia paliwa oraz zwiększonej emisji szkodliwych substancji. Silnik z uszkodzonymi uszczelniaczami lub pierścieniami traci kompresję, pracuje nierówno, a jego żywotność ulega znacznemu skróceniu.
Aby zapobiec przedostawaniu się oleju silnikowego do wydechu, kluczowe jest regularne kontrolowanie poziomu oleju, obserwacja koloru dymu z wydechu oraz szybka reakcja na wszelkie niepokojące objawy. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości konieczna jest szczegółowa diagnostyka silnika, obejmująca pomiar kompresji, kontrolę stanu uszczelniaczy zaworowych, pierścieni tłokowych oraz – w przypadku silników z turbo – sprawdzenie szczelności turbosprężarki.
Podsumowując, wyciek oleju silnikowego może przedostawać się do wydechu na skutek zużycia uszczelniaczy zaworowych, pierścieni tłokowych lub uszkodzenia turbosprężarki. Objawia się to niebieskim dymem, zapachem spalenizny oraz osadami na końcówce rury wydechowej. Ignorowanie tego problemu prowadzi do poważnych uszkodzeń silnika i układu oczyszczania spalin, dlatego szybka diagnostyka i naprawa są kluczowe dla zachowania sprawności i trwałości pojazdu.
