Zapowietrzenie układu chłodzenia to problem, który wbrew pozorom może mieć bardzo poważne konsekwencje dla pracy silnika, a jednym z najgroźniejszych skutków jest uszkodzenie głowicy cylindrów. Układ chłodzenia został zaprojektowany tak, aby w sposób ciągły i równomierny odprowadzać nadmiar ciepła z jednostki napędowej. Jeśli jednak w przewodach i komponentach znajduje się powietrze, przepływ płynu chłodniczego zostaje zaburzony, co prowadzi do powstawania lokalnych przegrzań.
Szczególnie niebezpieczne są sytuacje, gdy pęcherze powietrza zbierają się w obrębie głowicy lub bloku silnika. Powietrze jest znacznie mniej efektywne w przekazywaniu ciepła niż ciecz, dlatego obecność gazu w tych miejscach powoduje wzrost temperatury materiału, z którego wykonana jest głowica. Aluminium, powszechnie stosowane w nowoczesnych jednostkach napędowych, ma tendencję do odkształcania się pod wpływem przegrzania. Jeśli głowica zostanie przegrzana miejscowo, może dojść do jej skrzywienia, pęknięcia, a w dalszej konsekwencji także do wypalenia uszczelki.
Objawy takiego stanu rzeczy są często bagatelizowane – to między innymi nagłe skoki temperatury, słabe ogrzewanie kabiny mimo rozgrzanego silnika, czy charakterystyczne bulgotanie płynu w zbiorniku wyrównawczym. W skrajnych przypadkach dochodzi do widocznych wycieków płynu spod uszczelki głowicy lub pojawienia się oleju w płynie chłodniczym, co świadczy o poważnym uszkodzeniu struktury silnika.
Dlatego tak ważne jest, aby po każdej ingerencji w układ chłodzenia, czy to przy wymianie płynu, pompy wody, chłodnicy czy termostatu, bardzo dokładnie odpowietrzyć cały układ. Nawet niewielka ilość powietrza pozostawiona w obiegu może w dłuższej perspektywie doprowadzić do katastrofalnych skutków. Układy te, zwłaszcza w nowoczesnych autach, są coraz bardziej zwarte i wrażliwe na zakłócenia przepływu – dlatego nie można lekceważyć żadnych objawów, które mogą wskazywać na zapowietrzenie.
Podsumowując, zapowietrzenie układu chłodzenia to nie tylko uciążliwy problem techniczny, ale potencjalne zagrożenie dla trwałości jednostki napędowej. Nieusunięte pęcherze powietrza mogą prowadzić do przegrzania i uszkodzenia głowicy, co wiąże się z bardzo kosztowną naprawą. Regularna kontrola poziomu płynu, obserwacja objawów oraz dokładne odpowietrzanie po każdej naprawie są kluczowe, by uniknąć takiej sytuacji.
