Przeskok rozrządu to jedna z najpoważniejszych awarii, jakie mogą przytrafić się w silniku spalinowym. Najczęściej kojarzy się z natychmiastowym uszkodzeniem zaworów podczas pracy silnika, jednak wielu kierowców i mechaników zastanawia się, czy zawory mogą się wygiąć nawet wtedy, gdy po przeskoku nie uruchomiono silnika. Odpowiedź na to pytanie zależy od kilku czynników, przede wszystkim od konstrukcji silnika oraz okoliczności, w jakich doszło do przeskoku.
W silnikach kolizyjnych, czyli takich, w których tłoki i zawory pracują w bardzo wąskich tolerancjach, przeskok rozrządu może spowodować, że tłoki znajdą się w pozycji, w której mogą uderzyć w otwarte zawory. Jeśli do przeskoku doszło podczas pracy silnika, nawet na bardzo niskich obrotach, niemal pewne jest, że zawory zostaną wygięte. Jednak nawet jeśli silnik nie był uruchamiany po przeskoku, do uszkodzeń może dojść podczas samego rozruchu rozrusznikiem lub nawet podczas ręcznego obracania wałem korbowym, np. podczas próby ustawienia rozrządu.
W praktyce, jeśli pasek lub łańcuch rozrządu przeskoczył podczas postoju, np. na skutek uszkodzenia napinacza lub zatarcia rolki, a silnik nie był uruchamiany ani obracany, ryzyko uszkodzenia zaworów jest minimalne. Jednak wystarczy jeden pełny obrót wałem korbowym, by tłoki mogły uderzyć w zawory znajdujące się w niewłaściwej pozycji. Nawet krótka próba rozruchu silnika po przeskoku, która nie zakończy się jego uruchomieniem, może wystarczyć do wygięcia zaworów.
W silnikach bezkolizyjnych, gdzie konstrukcja uniemożliwia fizyczny kontakt tłoków z zaworami nawet przy utracie synchronizacji, przeskok rozrządu nie prowadzi do uszkodzeń mechanicznych. Takie konstrukcje są jednak coraz rzadziej spotykane, a większość nowoczesnych silników to jednostki kolizyjne, w których ryzyko wygięcia zaworów jest bardzo wysokie.
Warto pamiętać, że nie zawsze uszkodzenia zaworów są widoczne gołym okiem. Często dopiero pomiar ciśnienia sprężania lub inspekcja endoskopowa pozwalają wykryć wygięte zawory. Dlatego po każdym przeskoku rozrządu, nawet jeśli silnik nie był uruchamiany, zaleca się dokładną diagnostykę przed próbą naprawy lub ponownego uruchomienia jednostki napędowej.
Podsumowując, zawory mogą się wygiąć nawet bez pełnego uruchamiania silnika po przeskoku rozrządu, jeśli doszło do obrotu wałem korbowym w niewłaściwej synchronizacji. Każda taka sytuacja wymaga ostrożności i dokładnej diagnostyki, aby uniknąć poważniejszych uszkodzeń silnika.
