Zwiększony luz zaworowy to problem, który może mieć wiele przyczyn, a jednym z istotnych czynników prowadzących do jego powstawania jest niewłaściwe smarowanie silnika. W silnikach spalinowych prawidłowy luz zaworowy jest kluczowy dla płynnej pracy układu rozrządu i całej jednostki napędowej. Luz ten to celowa szczelina między popychaczem a zaworem, która pozwala na kompensację rozszerzalności cieplnej metali oraz zapewnia pełne domykanie się zaworów po rozgrzaniu silnika. Jeśli smarowanie jest niewystarczające – na przykład z powodu zbyt niskiego poziomu oleju, zapchanego filtra, złego doboru lepkości lub zużycia pompy oleju – elementy układu rozrządu, takie jak popychacze, dźwigienki, krzywki wałka rozrządu i same zawory, pracują w warunkach podwyższonego tarcia. To prowadzi do przyspieszonego zużycia powierzchni roboczych, powstawania wżerów, rys, a nawet odkształceń. W efekcie szczelina między współpracującymi elementami powiększa się, co skutkuje charakterystycznym stukaniem zaworów, spadkiem mocy, nierówną pracą silnika i trudnościami z rozruchem, zwłaszcza na zimno. Zbyt duży luz zaworowy powoduje także niepełne otwieranie zaworów, co ogranicza dopływ powietrza i paliwa do cylindrów oraz pogarsza odprowadzanie spalin, prowadząc do spadku wydajności i wzrostu zużycia paliwa. Długotrwałe zaniedbanie problemu może skutkować uszkodzeniem gniazd zaworowych, krzywek wałka rozrządu, prowadnic, a nawet koniecznością kosztownego remontu głowicy. Słabe smarowanie przyspiesza także zużycie uszczelniaczy zaworowych, co dodatkowo pogłębia problem. Objawy zwiększonego luzu zaworowego to metaliczne stuki, wydłużony czas rozruchu, spadek mocy, nierówna praca na biegu jałowym oraz pogorszenie osiągów, szczególnie przy zimnym silniku. Regularna kontrola poziomu i jakości oleju, wymiana filtrów, stosowanie oleju o odpowiedniej lepkości oraz okresowa regulacja luzów zaworowych zgodnie z zaleceniami producenta to podstawowe działania profilaktyczne. Zaniedbanie układu smarowania prowadzi nie tylko do zwiększenia luzu zaworowego, ale także do ogólnego przyspieszenia zużycia silnika i skrócenia jego żywotności.
