Wspomaganie kierownicy to kluczowy element komfortu i bezpieczeństwa jazdy. Ułatwia manewrowanie pojazdem, szczególnie przy niskich prędkościach i podczas parkowania. Jeśli nagle przestaje działać, kierowanie staje się znacznie trudniejsze, a w niektórych przypadkach wręcz niemożliwe.
Przyczyny awarii wspomagania mogą być różne – od problemów z układem hydraulicznym, przez usterki elektryczne, aż po mechaniczne uszkodzenia przekładni kierowniczej. W tym artykule omówimy najczęstsze przyczyny awarii wspomagania kierownicy, sposoby ich diagnozy oraz możliwe rozwiązania problemu.
Jakie są objawy awarii wspomagania kierownicy?
- Twarda kierownica – kierowanie wymaga znacznie większej siły niż zwykle
- Hałasy przy skręcaniu – wycie, buczenie lub stuki mogą wskazywać na problemy z układem wspomagania
- Świecąca kontrolka wspomagania kierownicy – w nowoczesnych samochodach na desce rozdzielczej może pojawić się ostrzeżenie
- Nierówna praca wspomagania – chwilowe zaniki wspomagania lub zmiana siły działania kierownicy
- Wycieki płynu wspomagania – olej pod samochodem, szczególnie w okolicy przedniej osi
Najczęstsze przyczyny awarii wspomagania kierownicy
1. Niski poziom płynu wspomagania
W przypadku hydraulicznego wspomagania kierownicy płyn odgrywa kluczową rolę w prawidłowym działaniu układu. Jego niedobór może prowadzić do osłabienia wspomagania lub całkowitego jego zaniku.
Jak sprawdzić?
- Otwórz maskę i zlokalizuj zbiorniczek płynu wspomagania
- Sprawdź poziom płynu – jeśli jest poniżej minimum, należy go uzupełnić zgodnie z zaleceniami producenta
- Jeśli poziom płynu często spada, może to oznaczać wyciek
Rozwiązanie
- Uzupełnienie płynu wspomagania
- Sprawdzenie i uszczelnienie układu w przypadku wycieków
2. Uszkodzona pompa wspomagania
Pompa wspomagania odpowiada za tłoczenie płynu pod odpowiednim ciśnieniem, zapewniając płynne działanie układu. Jeśli pompa jest uszkodzona, wspomaganie może przestać działać.
Objawy
- Głośne wycie lub buczenie podczas skręcania
- Twarda kierownica, szczególnie przy niskich prędkościach
- Spadek poziomu płynu wspomagania (w przypadku nieszczelności pompy)
Rozwiązanie
- Sprawdzenie pompy i ewentualna regeneracja lub wymiana
- Wymiana płynu wspomagania
3. Uszkodzony pasek napędowy lub koło pasowe
Wspomaganie hydrauliczne jest napędzane paskiem klinowym lub wielorowkowym, który łączy pompę wspomagania z wałem korbowym silnika. Jeśli pasek się zerwie lub jest luźny, pompa przestaje działać.
Objawy
- Nagła utrata wspomagania kierownicy
- Głośne piszczenie paska, zwłaszcza po uruchomieniu silnika
- Brak ładowania akumulatora, jeśli pasek napędza także alternator
Rozwiązanie
- Wymiana uszkodzonego paska i ewentualna regulacja jego naciągu
4. Uszkodzona maglownica
Maglownica, czyli przekładnia kierownicza, współpracuje z układem wspomagania i może ulec mechanicznemu zużyciu lub zablokowaniu.
Objawy
- Ciężko działająca kierownica, szczególnie w jednym kierunku
- Stuki lub luzy w układzie kierowniczym
- Wycieki płynu wspomagania w okolicy przekładni
Rozwiązanie
- Regeneracja lub wymiana przekładni kierowniczej
5. Problemy z elektrycznym wspomaganiem kierownicy
W nowoczesnych samochodach stosuje się elektryczne wspomaganie kierownicy (EPS), które nie wykorzystuje płynu hydraulicznego, lecz działa dzięki silnikowi elektrycznemu i sterownikowi. Jeśli system ulegnie awarii, wspomaganie może przestać działać nagle.
Objawy
- Świecąca kontrolka wspomagania na desce rozdzielczej
- Nagła utrata wspomagania, szczególnie przy dużym obciążeniu elektrycznym pojazdu
- Sporadyczne zaniki wspomagania, które mogą ustępować po ponownym uruchomieniu silnika
Rozwiązanie
- Diagnostyka komputerowa sterownika wspomagania
- Sprawdzenie instalacji elektrycznej i bezpieczników
- Wymiana silnika wspomagania, jeśli jest uszkodzony
6. Problemy z akumulatorem lub alternatorem
Wspomaganie elektryczne wymaga odpowiedniego napięcia do prawidłowego działania. Jeśli akumulator jest rozładowany lub alternator nie generuje wystarczającego prądu, wspomaganie może działać z przerwami lub całkowicie przestać działać.
Objawy
- Zanik wspomagania po dłuższym postoju lub przy niskim poziomie naładowania akumulatora
- Gaśnięcie silnika podczas skręcania
- Problemy z innymi systemami elektrycznymi w aucie
Rozwiązanie
- Sprawdzenie napięcia ładowania akumulatora
- Diagnostyka alternatora i układu elektrycznego
Jak sprawdzić, co jest przyczyną awarii wspomagania?
- Sprawdź poziom płynu wspomagania – jeśli jest niski, uzupełnij go i sprawdź, czy nie ma wycieków
- Nasłuchuj dźwięków przy skręcaniu – wycie lub buczenie mogą wskazywać na problem z pompą wspomagania
- Sprawdź pasek napędowy – jeśli jest zerwany lub luźny, wspomaganie hydrauliczne przestanie działać
- Zwróć uwagę na kontrolki – jeśli zapaliła się kontrolka wspomagania, wykonaj diagnostykę komputerową
- Sprawdź akumulator i alternator – jeśli napięcie jest zbyt niskie, elektryczne wspomaganie może działać nieprawidłowo
Czy można jeździć bez wspomagania kierownicy?
Jazda bez wspomagania jest możliwa, ale znacznie trudniejsza, szczególnie przy manewrach parkingowych i niskich prędkościach. W niektórych samochodach nagła awaria wspomagania może prowadzić do całkowitego zablokowania kierownicy. Jeśli wspomaganie przestanie działać, należy jak najszybciej znaleźć przyczynę usterki i ją usunąć
Najczęstszymi przyczynami awarii wspomagania kierownicy są niski poziom płynu wspomagania, uszkodzona pompa, problemy z paskiem napędowym, wycieki z maglownicy oraz usterki elektryczne.
Aby uniknąć problemów, warto regularnie sprawdzać stan układu wspomagania, kontrolować poziom płynu i reagować na pierwsze objawy awarii. Wczesna diagnoza pozwala uniknąć poważniejszych usterek i kosztownych napraw.