Samochody typu SUV, dzięki swojej uniwersalności, przestronności i wyższemu prześwitowi, zdobyły ogromną popularność zarówno wśród rodzin, jak i kierowców preferujących aktywny styl życia. Jednak ich większe rozmiary, masa własna i specyficzne rozłożenie ciężaru wymagają innego podejścia do konstrukcji układu hamulcowego niż w przypadku klasycznych aut osobowych. Jednym z kluczowych elementów wpływających na skuteczność hamowania w SUV-ach jest system rozdziału siły hamowania, który odpowiada za optymalne dawkowanie siły hamulców na poszczególne osie pojazdu.
W uproszczeniu, rozdział siły hamowania to dynamiczne dostosowywanie proporcji siły, jaka trafia na koła przednie i tylne, w zależności od sytuacji drogowej, prędkości, obciążenia pojazdu i rodzaju nawierzchni. W tradycyjnych układach rozdział ten realizowany był w sposób mechaniczny, poprzez zawór ciśnieniowy, który reagował na zmianę obciążenia tylnej osi. W nowoczesnych SUV-ach rolę tę przejmują systemy elektroniczne, które działają szybciej, precyzyjniej i w sposób lepiej dostosowany do rzeczywistych warunków jazdy.
Wysoko umieszczony środek ciężkości, typowy dla SUV-ów, wpływa na tendencję pojazdu do mocniejszego „nurkowania” podczas gwałtownego hamowania. Oznacza to, że duża część masy przemieszcza się w kierunku przedniej osi, powodując jej większe dociążenie, a jednocześnie odciążenie osi tylnej. W takim układzie zbyt duża siła hamowania skierowana na tylne koła mogłaby doprowadzić do ich zablokowania, poślizgu lub utraty stabilności toru jazdy. System rozdziału siły hamowania zapobiega takim sytuacjom, przekazując większość siły na przód i ograniczając ją na tylnej osi w razie potrzeby.
W nowoczesnych SUV-ach system ten działa w ścisłej współpracy z układem ABS oraz kontrolą trakcji. Na podstawie danych z czujników prędkości obrotowej kół, przyspieszenia bocznego i wzdłużnego, stopnia nacisku na pedał hamulca oraz danych z czujnika obciążenia, elektronika pojazdu decyduje o tym, jakie ciśnienie płynu hamulcowego powinno trafić do każdego zacisku. W rezultacie układ nie tylko zapobiega blokowaniu się kół, ale też dba o równowagę hamowania w każdej sytuacji, niezależnie od tego, czy pojazd jedzie pusty, czy załadowany po dach.
Dodatkową zaletą takiego systemu jest lepsze wykorzystanie możliwości tylnych hamulców, gdy warunki na to pozwalają. W klasycznym podziale większość pracy wykonują przednie hamulce, co prowadzi do ich szybszego zużycia. Elektroniczny rozdział siły hamowania może – w zależności od sytuacji – bardziej równomiernie rozkładać obciążenie między osie, co pozytywnie wpływa na trwałość całego układu i poprawia komfort hamowania.
Niektóre SUV-y, zwłaszcza te wyposażone w napęd na cztery koła i przeznaczone do jazdy w terenie, posiadają również tryby jazdy, które zmieniają charakterystykę działania układu hamulcowego. W trybie terenowym rozdział siły hamowania może być inny niż w trybie asfaltowym – system bierze wtedy pod uwagę luźne nawierzchnie, błoto, piach czy kamienie, a reakcja układu staje się bardziej przewidywalna i odporna na utratę przyczepności.
Podsumowując – rozdział siły hamowania w SUV-ach to kluczowy element zapewniający bezpieczeństwo i stabilność jazdy w każdych warunkach. Dzięki wykorzystaniu zaawansowanej elektroniki, nowoczesne systemy potrafią błyskawicznie dostosować się do sytuacji na drodze, uwzględniając masę pojazdu, jego obciążenie i zachowanie. To właśnie dzięki nim współczesne SUV-y, mimo dużych rozmiarów i wysokiego środka ciężkości, potrafią hamować skutecznie i przewidywalnie – zarówno na autostradzie, jak i podczas jazdy w górach, po śniegu czy błocie.
