System Torque Vectoring to zaawansowana technologia stosowana w nowoczesnych samochodach z napędem na cztery koła, której zadaniem jest aktywne zarządzanie rozdziałem momentu obrotowego pomiędzy kołami – nie tylko pomiędzy osiami, ale również pomiędzy lewą a prawą stroną pojazdu. W przeciwieństwie do klasycznych mechanizmów różnicowych, które pasywnie reagują na różnice w oporze kół, system Torque Vectoring działa aktywnie, często z wyprzedzeniem, i potrafi dynamicznie przenosić moment dokładnie tam, gdzie jest najbardziej potrzebny – poprawiając zarówno trakcję, jak i stabilność jazdy.
Podstawowa idea działania systemu Torque Vectoring opiera się na tym, że podczas pokonywania zakrętów koła po zewnętrznej stronie łuku muszą pokonać dłuższą drogę niż te po wewnętrznej. W tradycyjnym układzie różnicowym moment obrotowy rozdzielany jest równomiernie lub według prostych zasad mechaniki, co może prowadzić do utraty przyczepności lub podsterowności. Torque Vectoring przeciwdziała temu, przenosząc więcej momentu na zewnętrzne koło, a mniej na wewnętrzne, dzięki czemu auto lepiej wpisuje się w zakręt, zyskuje na stabilności i szybciej odzyskuje trakcję.
W zależności od producenta i konstrukcji, Torque Vectoring może być realizowany na kilka sposobów. W niektórych rozwiązaniach stosuje się aktywne sprzęgła przy każdym kole, które modulują moment obrotowy niezależnie. Inne systemy bazują na specjalnych mechanizmach różnicowych o zmiennych przełożeniach lub zintegrowanych z silnikami elektrycznymi, które napędzają poszczególne koła zgodnie z potrzebą. Spotyka się też rozwiązania hybrydowe, gdzie Torque Vectoring działa w połączeniu z układem hamulcowym – przyhamowując wybrane koło, by wymusić pożądany efekt.
Klasyczny przykład to układ stosowany w niektórych modelach Audi, takich jak RS4 czy Q7 z Quattro, gdzie Torque Vectoring realizowany jest poprzez przyhamowanie wewnętrznego tylnego koła i jednoczesne zwiększenie momentu na zewnętrznym – bez konieczności angażowania kierowcy. System ten reaguje nie tylko na poślizg, ale także na dane z czujników skrętu kierownicy, prędkości obrotowej kół, przyspieszenia bocznego oraz ruchu nadwozia. Efekt to bardziej neutralna charakterystyka jazdy, zmniejszona podsterowność i znacznie wyższa precyzja prowadzenia.
Torque Vectoring znajduje zastosowanie nie tylko w samochodach sportowych, ale również w nowoczesnych SUV-ach, gdzie wpływa na stabilność podczas jazdy w zmiennych warunkach – na przykład przy szybkich zmianach pasa, w śniegu lub błocie. W pojazdach elektrycznych systemy te wchodzą na jeszcze wyższy poziom – dzięki osobnym silnikom przy każdym kole można płynnie i niemal natychmiastowo dostosowywać rozdział momentu bez żadnych strat mechanicznych. To pozwala na uzyskanie zaskakująco dobrych właściwości jezdnych nawet w autach o dużej masie.
Jedną z największych zalet systemu Torque Vectoring jest jego zdolność do poprawiania bezpieczeństwa w sytuacjach krytycznych. Gdy auto wpada w poślizg lub zaczyna zbaczać z obranego toru jazdy, system może błyskawicznie zareagować – nie tylko przyhamowując koła, ale również zwiększając moment po odpowiedniej stronie, by „wyciągnąć” samochód z niebezpiecznego manewru. W połączeniu z systemami kontroli trakcji, stabilizacji toru jazdy i adaptacyjnym zawieszeniem daje to kierowcy znacznie większą kontrolę – nawet w trudnych warunkach pogodowych.
Warto jednak pamiętać, że Torque Vectoring to układ wysoce złożony, sterowany elektronicznie i zależny od wielu czujników oraz precyzyjnych mechanizmów. Jego prawidłowe działanie wymaga regularnej konserwacji, prawidłowego serwisowania oraz użycia odpowiednich płynów eksploatacyjnych – szczególnie w wersjach realizowanych przez wielotarczowe sprzęgła lub dyferencjały aktywne. Zaniedbanie serwisu może skutkować nie tylko utratą właściwości jezdnych, ale także poważnymi i kosztownymi awariami.
Podsumowując – Torque Vectoring to inteligentny system rozdziału momentu obrotowego, który znacząco poprawia właściwości jezdne samochodu z napędem 4×4. Umożliwia bardziej precyzyjne pokonywanie zakrętów, zwiększa stabilność w trudnych warunkach i poprawia bezpieczeństwo. Choć jest bardziej złożony niż klasyczny układ różnicowy, jego korzyści w codziennej eksploatacji i w sportowej jeździe są nie do przecenienia – pod warunkiem odpowiedniego utrzymania i właściwego użytkowania.
