Zawór regulujący ciśnienie oleju, nazywany także zaworem przelewowym lub ciśnieniowym, to kluczowy element układu smarowania silnika. Jego głównym zadaniem jest utrzymanie ciśnienia oleju na optymalnym poziomie, niezależnie od obrotów silnika i warunków pracy. Zawór ten znajduje się najczęściej w obudowie pompy oleju lub w jej bezpośrednim sąsiedztwie. Działa na zasadzie sprężyny i tłoczka – gdy ciśnienie oleju osiąga określoną wartość, tłoczek pokonuje opór sprężyny i otwiera kanał powrotny, przez który nadmiar oleju wraca do miski olejowej. Dzięki temu ciśnienie nie przekracza wartości groźnych dla uszczelek, przewodów i innych elementów silnika. W niskich obrotach zawór jest zamknięty, a całość oleju tłoczona jest do magistrali olejowej. Gdy obroty i ciśnienie rosną, zawór stopniowo się otwiera. W nowoczesnych silnikach stosuje się zawory o precyzyjnie dobranych parametrach, często z możliwością regulacji lub sterowane elektronicznie. Usterka zaworu przelewowego może prowadzić do poważnych problemów: jeśli zawór się zablokuje w pozycji zamkniętej, ciśnienie oleju gwałtownie wzrośnie, co grozi wyciekami i uszkodzeniem uszczelek. Jeśli zawór nie domyka się prawidłowo, ciśnienie będzie zbyt niskie, a smarowanie niewystarczające. Objawami problemów z zaworem są: niestabilne ciśnienie oleju, zapalająca się kontrolka, wycieki, hałas pracy silnika czy nawet zatarcie jednostki napędowej. Regularna wymiana oleju i filtrów oraz stosowanie środków o odpowiedniej lepkości pozwala utrzymać zawór w dobrej kondycji. W razie podejrzenia awarii konieczna jest diagnostyka i ewentualna wymiana zaworu, co zwykle wiąże się z demontażem pompy oleju.
