Stosowanie LPG w silnikach wysokoprężnych przez lata obrosło w wiele mitów, niedopowiedzeń i nieporozumień. Dla większości kierowców gaz kojarzy się jednoznacznie z silnikami benzynowymi, w których LPG pełni funkcję bezpośredniego zamiennika paliwa. W przypadku diesla sytuacja jest zupełnie inna – gaz nie zastępuje oleju napędowego, lecz współpracuje z nim w układzie tzw. dual fuel, czyli podwójnego zasilania. Aby zrozumieć, jak naprawdę działa ten system i czy ma rację bytu, trzeba oddzielić mity od faktów i przyjrzeć się temu zagadnieniu z technicznego punktu widzenia.
W silniku diesla LPG nie może samodzielnie zastąpić oleju napędowego, ponieważ jednostki wysokoprężne nie posiadają klasycznego układu zapłonowego. Praca opiera się tu na samozapłonie paliwa pod wpływem wysokiego ciśnienia i temperatury. Dlatego w tzw. instalacjach LPG do diesla gaz dodawany jest do powietrza dolotowego, a następnie mieszanka powietrzno-gazowa trafia do cylindrów, gdzie wtryskiwany olej napędowy inicjuje proces spalania. Dzięki obecności gazu w mieszance spalanie staje się bardziej równomierne i kompletne, a ilość zużywanego oleju napędowego może zostać istotnie ograniczona – nawet o kilkadziesiąt procent.
To prowadzi do pierwszego faktu: systemy LPG w dieslach rzeczywiście mogą obniżać zużycie paliwa konwencjonalnego, jednocześnie zwiększając moment obrotowy i poprawiając dynamikę. Spalanie staje się bardziej efektywne, a energia zawarta w gazie wykorzystywana jest jako dodatkowe źródło napędu. Jednak nie oznacza to, że koszt paliwa zostaje zredukowany całkowicie – zamiast jednego paliwa zużywamy dwa jednocześnie. Oszczędność polega na tym, że droższy olej napędowy zostaje częściowo zastąpiony tańszym gazem, co w bilansie może przynieść realne korzyści finansowe, szczególnie przy dużych przebiegach i w zastosowaniach flotowych.
Drugi fakt dotyczy mocy. W przeciwieństwie do popularnych obaw, poprawnie skalibrowana instalacja gazowa w dieslu może faktycznie zwiększyć moc i moment obrotowy. Jest to efekt bardziej kompletnego spalania i dodatkowej energii chemicznej wprowadzonej przez LPG. Niektóre auta zyskują nawet kilkanaście procent mocy bez ingerencji w mapy silnika, jednak tylko pod warunkiem, że instalacja została zestrojona z zachowaniem reżimu bezpieczeństwa. Nadmierna dawka gazu lub nieprawidłowy montaż może doprowadzić do spalania stukowego, przegrzewania komór spalania, a nawet uszkodzenia tłoków i głowicy – i to jest fakt, o którym często zapomina się wśród entuzjastów modyfikacji.
Mitem natomiast jest przekonanie, że LPG w dieslu to rozwiązanie łatwe do montażu i dostępne w każdym warsztacie. W rzeczywistości wymaga ono znacznie większej wiedzy technicznej niż klasyczna instalacja do silnika benzynowego. Potrzebne są odpowiednie czujniki, systemy sterowania, a przede wszystkim bardzo precyzyjna kalibracja dawkowania gazu. Nie każdy silnik nadaje się do takiej modyfikacji, a nieumiejętnie przeprowadzony montaż może skończyć się poważną awarią. Dotyczy to zwłaszcza nowoczesnych jednostek z bezpośrednim wtryskiem common rail, gdzie margines błędu jest wyjątkowo wąski.
Innym mitem jest przekonanie, że LPG w dieslu to rozwiązanie nielegalne lub zakazane. W Polsce prawo dopuszcza takie instalacje, o ile posiadają one odpowiednią homologację i zostały zamontowane przez uprawniony warsztat. Konieczne jest również uzyskanie pozytywnego wyniku badania technicznego i dokonanie wpisu do dowodu rejestracyjnego. Jeśli wszystkie te warunki są spełnione, użytkowanie auta na LPG i olej napędowy w systemie dual fuel jest jak najbardziej legalne.
Podsumowując, LPG w silniku wysokoprężnym nie jest mitem ani chwilową modą, lecz technologią, która przy odpowiednim wdrożeniu może przynieść wymierne korzyści – zarówno ekonomiczne, jak i środowiskowe. Nie jest to jednak rozwiązanie dla każdego kierowcy. Wymaga doświadczenia, precyzyjnego montażu, świadomej eksploatacji i przemyślanego podejścia. Dlatego warto oddzielić rynkowy entuzjazm od faktów technicznych i przed podjęciem decyzji o konwersji skonsultować się z profesjonalnym serwisem, który ma doświadczenie w adaptacjach silników diesla do pracy z gazem.
