Minimalny luz osiowy w przegubie homokinetycznym to objaw, który często nie wzbudza niepokoju kierowcy, zwłaszcza jeśli nie towarzyszą mu żadne hałasy, stuki ani wibracje podczas jazdy. W rzeczywistości jednak nawet niewielki luz może być początkiem pogłębiającego się problemu, który z czasem doprowadzi do poważniejszej awarii. Kluczowe jest właściwe rozpoznanie, czy dany luz mieści się jeszcze w granicach dopuszczalnych przez konstrukcję pojazdu, czy już stanowi zagrożenie dla trwałości układu napędowego. Naprawa takiego luzu nie zawsze musi wiązać się z wymianą całego przegubu – w niektórych przypadkach można skutecznie zaradzić problemowi bez dużych kosztów.
Na początek należy dokładnie określić, gdzie występuje luz – czy dotyczy przegubu zewnętrznego, wewnętrznego, czy może samego połączenia półosi z piastą koła lub ze skrzynią biegów. Minimalny luz wzdłużny w przegubie wewnętrznym jest często zjawiskiem naturalnym i wynika z konstrukcji – ten typ przegubu pracuje w zakresie osiowym, aby kompensować zmiany długości półosi przy ruchach zawieszenia. Jeśli jednak luz jest wyczuwalny jako wyraźne „stukanie” przy przyspieszaniu lub podczas zmiany kierunku jazdy, to sygnał, że coś zaczyna się zużywać.
Jedną z metod naprawy niewielkiego luzu osiowego jest demontaż przegubu i dokładne oczyszczenie go z resztek starego smaru oraz zanieczyszczeń. W wielu przypadkach okazuje się, że luz jest potęgowany przez zanieczyszczenia wewnętrzne, które osadzają się w bieżniach przegubu. Po oczyszczeniu i wprowadzeniu nowego, wysokiej jakości smaru przegub może odzyskać płynność pracy, a luz stanie się mniej odczuwalny. Ważne jest przy tym zastosowanie odpowiedniego rodzaju smaru – najlepiej z dodatkiem dwusiarczku molibdenu, który tworzy warstwę ochronną i zmniejsza tarcie.
Kolejnym rozwiązaniem może być wymiana samych elementów przegubu – jeśli producent przewidział możliwość rozbiórki. W niektórych przypadkach da się wymienić same kulki, bieżnie lub pierścienie zabezpieczające. Takie zestawy są dostępne w specjalistycznych sklepach motoryzacyjnych i pozwalają zregenerować przegub bez konieczności wymiany całej półosi. Trzeba jednak mieć odpowiednie narzędzia i doświadczenie, aby prawidłowo zmontować wszystkie elementy i zachować symetrię pracy.
Jeżeli luz dotyczy miejsca połączenia przegubu z piastą, warto sprawdzić stan wielowypustu oraz moment dokręcenia śruby centralnej. Czasami wystarczy poprawne dokręcenie z zalecanym momentem, aby usunąć luz. Należy również ocenić, czy nie doszło do wypracowania piasty – jeśli zęby są zużyte, konieczna będzie jej wymiana. Luz w tym miejscu może prowadzić do przyspieszonego zużycia łożyska koła i poważniejszych uszkodzeń układu napędowego.
W przypadku aut z dużym przebiegiem warto również rozważyć wymianę poduszek silnika i skrzyni biegów, które w miarę starzenia się materiału tracą swoją sztywność i pozwalają na większe ruchy całego zespołu napędowego. Takie dodatkowe przemieszczenia mogą być błędnie interpretowane jako luz przegubu, a w rzeczywistości problem tkwi gdzie indziej.
Podsumowując – naprawa przegubu z minimalnym luzem osiowym jest możliwa, o ile usterka zostanie odpowiednio wcześnie wykryta. Czasem wystarczy czyszczenie i smarowanie, innym razem pomocna będzie regeneracja z wymianą części lub korekta połączenia z piastą. Niezależnie od wybranej metody, nie warto ignorować nawet drobnych luzów – mogą być one początkiem kosztownej awarii, której można łatwo zapobiec, reagując odpowiednio wcześnie.
