Reflektory adaptacyjne to zaawansowane technologicznie rozwiązanie, które znacząco poprawia widoczność podczas jazdy po zakrętach, skrzyżowaniach czy w terenie o ograniczonej widoczności. Ich działanie opiera się na dynamicznym dostosowywaniu strumienia światła do kierunku skrętu kierownicy, prędkości jazdy i pochylenia drogi. Dzięki temu światło podąża za torem jazdy, oświetlając nie tylko to, co znajduje się bezpośrednio przed samochodem, ale również przestrzeń po bokach. Kiedy jeden z reflektorów przestaje reagować na skręt w konkretnym kierunku, pojawia się asymetria, która może być nie tylko irytująca, ale także potencjalnie niebezpieczna.
Typowym objawem awarii reflektora adaptacyjnego działającej tylko w jednym kierunku jest brak ruchu soczewki lub segmentu świetlnego przy skręcie w konkretną stronę. Na przykład, gdy skręcamy kierownicę w lewo, prawy reflektor podąża za ruchem, dostosowując strumień światła, natomiast lewy pozostaje w pozycji statycznej. Może to również działać odwrotnie – w zależności od tego, który reflektor uległ awarii. Dla kierowcy oznacza to, że zakręt w jedną stronę jest dobrze doświetlony, natomiast w drugą widoczność znacząco się pogarsza. Co istotne, w trybie jazdy na wprost reflektory mogą pracować zupełnie poprawnie, dlatego usterka może długo pozostać niezauważona.
W nowszych pojazdach system AFS, czyli adaptacyjne światła przednie, współpracuje z czujnikiem skrętu kierownicy, czujnikami prędkości kół i czasem również z kamerą analizującą drogę. Wszystkie te dane trafiają do modułu sterującego oświetleniem, który decyduje o zakresie i kierunku ruchu reflektorów. Gdy jeden z reflektorów nie reaguje, możliwą przyczyną jest zerwanie komunikacji z jego wewnętrznym silnikiem krokowym, usterka mechanizmu przestawiającego lub problem z sygnałem dochodzącym do samego modułu. W diagnostyce komputerowej zwykle pojawia się wtedy błąd dotyczący ruchu osi reflektora, przekroczenia zakresu pracy, zablokowania elementu ruchomego lub braku sygnału z konkretnego reflektora.
W pojazdach, w których oświetlenie adaptacyjne realizowane jest przez system matrycowy LED, objawem awarii może być brak dynamicznego rozświetlania jednej strony jezdni podczas skrętu. Widać to najlepiej w warunkach nocnych – światło z jednej strony zmienia kształt i zakres, natomiast po skręcie w drugą stronę nie następuje żadna korekta, a droga pozostaje oświetlona jak w trybie jazdy na wprost. W takich przypadkach przyczyną może być uszkodzenie jednego z segmentów LED, awaria przetwornicy lub błąd logiczny w module sterującym.
Niebezpieczeństwo wynikające z jednostronnej awarii reflektora adaptacyjnego polega na tym, że kierowca może mieć wrażenie, że wszystko działa poprawnie – szczególnie jeśli usterka nie sygnalizuje się kontrolką na desce rozdzielczej. Dopiero podczas jazdy w ciemności po krętej drodze można zauważyć, że pole widzenia jest ograniczone, co może prowadzić do opóźnionej reakcji na przeszkody znajdujące się na poboczu lub przy wjeździe w skrzyżowanie. Dodatkowo, niektóre pojazdy mogą przełączać cały układ świateł w tryb awaryjny, ograniczając zakres działania obu reflektorów, aby zachować symetrię i nie powodować oślepiania innych uczestników ruchu.
Aby potwierdzić, że usterka dotyczy tylko jednego kierunku skrętu, warto przeprowadzić test statyczny – na postoju, przy włączonym zapłonie i włączonych światłach, należy powoli obracać kierownicą w lewo i prawo, obserwując reakcję obu reflektorów. Jeśli tylko jeden z nich reaguje, należy sprawdzić błędy w module AFS, sprawność czujnika skrętu kierownicy oraz komunikację magistrali CAN z reflektorem. Czasem problem leży po stronie mechanicznej – uszkodzona przekładnia, zablokowany siłownik lub zerwany ząbek w napędzie potrafią unieruchomić ruchomy element reflektora bez uszkadzania elektroniki.
Naprawa takiej usterki może wymagać rozebrania reflektora lub jego wymiany, ale w wielu przypadkach wystarczy ponowna kalibracja systemu i usunięcie błędów z pamięci sterownika. Warto jednak każdą anomalię traktować poważnie – asymetryczne oświetlenie to nie tylko pogorszenie komfortu, ale realne zagrożenie na drodze.
