Układ paliwowy w samochodzie pełni kluczową rolę w dostarczaniu paliwa do silnika – zarówno w odpowiedniej ilości, jak i pod odpowiednim ciśnieniem. Jego szczelność ma ogromne znaczenie nie tylko dla prawidłowej pracy jednostki napędowej, ale także dla bezpieczeństwa oraz ochrony środowiska. Nieszczelny układ może prowadzić do spadku mocy, zwiększonego zużycia paliwa, problemów z rozruchem, a nawet do ryzyka pożaru. Dlatego warto wiedzieć, jak samodzielnie – lub z pomocą warsztatu – sprawdzić, czy układ paliwowy jest całkowicie szczelny.
Pierwszym i najłatwiejszym do zauważenia objawem nieszczelności jest zapach paliwa. Jeśli w okolicach pojazdu, szczególnie przy tylnych nadkolach, pod maską lub po wejściu do kabiny wyczuwalny jest intensywny zapach benzyny lub oleju napędowego, to znak, że może dochodzić do wycieku lub odparowywania paliwa. Warto wówczas dokładnie obejrzeć auto – szczególnie po dłuższej jeździe lub po zatankowaniu – szukając wilgotnych plam, zacieków lub tłustych osadów w pobliżu przewodów paliwowych, filtra, wtryskiwaczy, listwy zasilającej czy pompy paliwa.
Kontrolę układu paliwowego najlepiej rozpocząć od oględzin przewodów elastycznych i sztywnych. Elastyczne przewody gumowe z czasem mogą pękać, parcieć lub przecierać się w miejscach styku z innymi elementami. Warto sprawdzić je wzrokowo na całej długości – od zbiornika, przez podwozie, aż po komorę silnika. Sztywne przewody stalowe, szczególnie w starszych autach, mogą korodować, co prowadzi do mikroszczelin i wycieków pod ciśnieniem. Oględziny warto przeprowadzać na podnośniku lub w kanale, zwracając uwagę na łączenia, opaski i obejmy, które mogą się luzować.
Kolejnym krokiem powinno być uruchomienie silnika i obserwacja całego układu paliwowego w czasie pracy. W silnikach benzynowych warto zwrócić uwagę na okolice pompy paliwa, listwę wtryskową i same wtryskiwacze – ich uszczelnienia mogą się zużywać, powodując wycieki lub parowanie paliwa. W jednostkach wysokoprężnych szczególną uwagę należy poświęcić powrotowi paliwa z wtryskiwaczy oraz filtrów i przewodów wysokiego ciśnienia – nieszczelności w tym miejscu mogą skutkować trudnościami z rozruchem, nierówną pracą silnika lub jego przygasaniem.
Do dokładnego sprawdzenia szczelności warto wykorzystać prosty test z użyciem bibuły lub ręcznika papierowego. Przykładając go delikatnie do podejrzanych miejsc, można łatwo wykryć, czy dochodzi tam do przecieku – nawet mikroskopijnego. W silnikach benzynowych należy zachować szczególną ostrożność, ponieważ opary paliwa są łatwopalne. Nigdy nie wolno przeprowadzać tego typu testów przy rozgrzanym silniku, w pobliżu elementów układu zapłonowego ani z użyciem otwartego ognia czy zapalniczki.
W bardziej zaawansowanej diagnostyce warsztatowej stosuje się urządzenia do testowania ciśnienia w układzie paliwowym. Manometr podłączany do listwy wtryskowej pozwala sprawdzić, czy pompa paliwa utrzymuje odpowiednie ciśnienie robocze oraz czy nie dochodzi do jego szybkiego spadku po wyłączeniu silnika – co może świadczyć o nieszczelności zaworu zwrotnego lub przecieku w układzie. W samochodach z systemem EVAP, który odpowiada za kontrolę par paliwa, nieszczelność układu może być także sygnalizowana kontrolką silnika oraz błędem w komputerze pokładowym. W takich przypadkach wykorzystuje się tzw. „smoke test” – urządzenie wytwarza specjalną mgłę, która wprowadzana do układu ujawnia miejsce ucieczki paliwa lub par paliwa w postaci widocznego dymu wydobywającego się z nieszczelności.
Warto również skontrolować korek wlewu paliwa oraz jego uszczelkę – zwłaszcza w przypadku zapalającej się kontrolki „check engine” z kodem błędu wskazującym na nieszczelność układu EVAP. Niedokręcony lub uszkodzony korek może skutkować przedostawaniem się powietrza do zbiornika i zaburzeniem ciśnienia w układzie.
Podsumowując – objawy nieszczelności układu paliwowego to przede wszystkim wyczuwalny zapach paliwa, plamy pod autem, nierówna praca silnika, trudności z rozruchem, błędy w komputerze oraz spadki ciśnienia paliwa. Aby skutecznie zdiagnozować problem, należy dokładnie obejrzeć przewody, złącza, listwę wtryskową, filtr paliwa oraz korek wlewu. Przy poważniejszych objawach lub braku widocznych wycieków warto zlecić test ciśnienia lub smoke test w profesjonalnym serwisie. Szczelny układ paliwowy to nie tylko gwarancja sprawności silnika, ale także kluczowy element bezpieczeństwa każdego pojazdu.
