Holowanie samochodu to jedna z tych sytuacji, które choć nie zdarzają się często, wymagają od kierowcy dużej ostrożności, wyczucia i znajomości podstawowych zasad techniki jazdy. Niezależnie od tego, czy jesteśmy holującym, czy holowanym, sposób korzystania ze skrzyni biegów ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa, komfortu oraz ochrony układów mechanicznych obu pojazdów. W przypadku auta z manualną skrzynią biegów, umiejętne posługiwanie się przełożeniami decyduje o płynności jazdy, unikaniu szarpnięć i minimalizowaniu ryzyka uszkodzeń.
Jeśli jesteśmy kierowcą pojazdu holującego, najważniejsze jest zapewnienie stabilnego, spokojnego tempa i unikanie gwałtownych zmian prędkości. Z tego względu najlepiej korzystać z drugiego lub trzeciego biegu, w zależności od masy holowanego auta, rodzaju drogi i warunków jazdy. Drugi bieg pozwala na lepszą kontrolę przy niskiej prędkości, co jest szczególnie przydatne w mieście i na krótkich odcinkach, natomiast trzeci bieg sprawdzi się lepiej na dłuższych, płaskich trasach. W każdym przypadku należy utrzymywać jednostajną prędkość obrotową silnika, unikać przeciągania biegów i hamowania silnikiem – to właśnie takie manewry mogą powodować szarpnięcia linki holowniczej i trudności w prowadzeniu pojazdu.
Zmiana biegów w trakcie holowania powinna odbywać się bardzo płynnie. Najlepiej jest wcześniej zasygnalizować ją osobie kierującej pojazdem holowanym – czy to za pomocą kierunkowskazu, czy świateł stopu – aby mogła przygotować się na ewentualne napięcie lub rozluźnienie linki. W żadnym wypadku nie należy gwałtownie redukować biegów ani przyspieszać tuż po wrzuceniu wyższego przełożenia. Taka praktyka powoduje nagłe szarpnięcia, które nie tylko są niekomfortowe, ale również niebezpieczne – mogą doprowadzić do zerwania linki, uszkodzenia haka lub zaburzenia toru jazdy holowanego pojazdu.
Jeżeli to my prowadzimy auto holowane, sytuacja wygląda inaczej. W pierwszej kolejności należy pamiętać, że silnik pojazdu powinien pracować – nie tylko po to, by działały wspomagania hamulców i kierownicy, ale również po to, by zapewnić odpowiednie smarowanie w skrzyni biegów. Jeśli jednak nie jest to możliwe i pojazd musi być holowany z wyłączonym silnikiem, należy wrzucić bieg neutralny, czyli luz, i nie wciskać sprzęgła podczas jazdy. Jazda z wciśniętym sprzęgłem przez dłuższy czas prowadzi do przegrzania łożyska oporowego i może uszkodzić mechanizm wysprzęglający. Dlatego jedyną bezpieczną opcją w takich sytuacjach jest luz i pełne skupienie na kierowaniu oraz hamowaniu.
Równie ważne jest, aby w pojeździe holowanym nigdy nie stosować biegów jako formy oporu lub hamowania. Choć niektórzy kierowcy próbują „pomagać” poprzez lekkie włączenie niższego biegu, jest to bardzo niebezpieczne – może doprowadzić do nagłego szarpnięcia, zablokowania kół lub nawet uszkodzenia sprzęgła. Zadaniem kierowcy pojazdu holowanego jest wyłącznie utrzymanie napięcia linki oraz reagowanie na zmiany prędkości holującego – głównie poprzez delikatne użycie hamulca, nie zaś przez manipulowanie skrzynią biegów.
Holowanie to także wyzwanie dla układów przeniesienia napędu. Zbyt długie holowanie na wysokim biegu, przy niskich obrotach, może prowadzić do niewystarczającego smarowania przekładni, szczególnie jeśli olej przekładniowy nie jest świeży lub jego poziom jest zbyt niski. Dlatego przy holowaniu na dłuższych dystansach warto zatrzymać się co jakiś czas, sprawdzić stan techniczny pojazdu i ewentualnie przerwać podróż, jeśli występują niepokojące objawy.
Podsumowując – odpowiednie użycie biegów przy holowaniu auta to podstawa bezpiecznej i płynnej jazdy. Kierowca pojazdu holującego powinien wybierać stabilne, średnie przełożenia, unikać gwałtownych manewrów i dbać o płynność. Z kolei osoba prowadząca auto holowane powinna pozostać na luzie i nie ingerować w pracę napędu. Tylko pełna świadomość działania skrzyni biegów po obu stronach pozwala uniknąć awarii i bezpiecznie dotrzeć do celu.
