Prawidłowy kolor oleju silnikowego po krótkim przebiegu to ważny wskaźnik jego stanu oraz kondycji silnika. Świeży olej syntetyczny lub półsyntetyczny ma zwykle barwę jasnozłotą, bursztynową lub słomkową, jest klarowny i przejrzysty. Po wlaniu do silnika i przejechaniu kilkudziesięciu, a nawet kilkuset kilometrów, olej może nieco ściemnieć, ale powinien pozostać względnie przezroczysty, bez widocznych zanieczyszczeń, grudek czy opiłków metalu. W nowoczesnych silnikach, zwłaszcza diesla, olej ciemnieje szybciej ze względu na większą ilość sadzy i produktów spalania, które są absorbowane przez dodatki myjące zawarte w oleju. W silnikach benzynowych kolor oleju po krótkim przebiegu powinien być jasny, bez mlecznego lub szarego zabarwienia. Obecność piany, mlecznej emulsji, grudek lub metalicznych drobinek świadczy o problemach z uszczelką głowicy, przedostawaniu się wody do oleju lub zużyciu elementów silnika. Prawidłowy olej po krótkim przebiegu nie powinien mieć intensywnego zapachu paliwa ani być nadmiernie rzadki. Warto regularnie sprawdzać kolor i konsystencję oleju na bagnecie – szybkie ciemnienie, obecność osadów czy zmiana konsystencji to sygnały do wcześniejszej wymiany oleju lub diagnostyki silnika.