Sonda lambda to niezwykle ważny czujnik w układzie wydechowym, odpowiedzialny za pomiar zawartości tlenu w spalinach i przekazywanie tych danych do komputera sterującego silnikiem. Na podstawie jej odczytów ECU koryguje skład mieszanki paliwowo-powietrznej, co ma kluczowe znaczenie dla osiągów, zużycia paliwa i emisji spalin. W samochodach z instalacją LPG rola sondy lambda jest jeszcze większa, ponieważ gaz jako paliwo wymaga bardzo precyzyjnego dawkowania, a nawet niewielkie odchylenia mogą prowadzić do problemów z pracą silnika. Spadek wydajności sondy lambda w aucie z LPG objawia się szeregiem symptomów, które można wykryć zarówno podczas jazdy, jak i w trakcie prostych testów diagnostycznych.
Jednym z pierwszych objawów pogorszenia pracy sondy lambda jest nierówna praca silnika na biegu jałowym. W samochodach z LPG może to być szczególnie widoczne – silnik zaczyna falować na obrotach, pojawiają się drgania, a czasem nawet gaśnięcie na wolnych obrotach. Dzieje się tak, ponieważ sonda lambda nie przekazuje już precyzyjnych informacji o składzie spalin, a sterownik gazu nie jest w stanie odpowiednio dostosować dawki LPG.
Kolejnym sygnałem jest wzrost zużycia paliwa – zarówno gazu, jak i benzyny. Spadek wydajności sondy lambda powoduje, że komputer sterujący zaczyna podawać zbyt bogatą lub zbyt ubogą mieszankę, co skutkuje większym spalaniem i spadkiem osiągów. Warto zwrócić uwagę na nagłe zmiany w ekonomii jazdy, zwłaszcza jeśli nie wynikają one ze zmiany stylu prowadzenia czy warunków drogowych.
W aucie z LPG typowym objawem uszkodzonej lub zużytej sondy lambda jest również częstsze pojawianie się kontrolki „check engine” na desce rozdzielczej. Komputer rejestruje błędy dotyczące składu mieszanki, pracy układu wydechowego lub bezpośrednio sondy lambda. W pamięci sterownika mogą pojawić się kody błędów związane z nieprawidłowym sygnałem z sondy, zbyt wolną zmianą napięcia lub brakiem reakcji na zmiany składu mieszanki.
W warunkach warsztatowych spadek wydajności sondy lambda można wykryć za pomocą prostego testu oscyloskopowego lub przy użyciu interfejsu diagnostycznego OBD-II. Sprawna sonda lambda powinna generować sygnał napięciowy zmieniający się płynnie i szybko w zakresie od ok. 0,1 do 0,9 V, w zależności od składu mieszanki. Jeśli sygnał jest „przytępiony”, zmiany napięcia są powolne, nieregularne lub sonda utrzymuje stałą wartość, oznacza to, że czujnik nie działa prawidłowo i wymaga wymiany.
Warto również pamiętać, że w samochodach z LPG sonda lambda jest narażona na szybsze zużycie z powodu innego składu spalin i wyższej temperatury pracy. Regularna kontrola jej działania, czyszczenie układu wydechowego i stosowanie wysokiej jakości gazu to podstawa długowieczności tego elementu.
Podsumowując, spadek wydajności sondy lambda w aucie z LPG objawia się nierówną pracą silnika, wzrostem zużycia paliwa, częstym zapalaniem się kontrolki „check engine” oraz nieprawidłowym sygnałem napięciowym. Wczesne wykrycie tych objawów i wymiana sondy pozwala uniknąć poważniejszych problemów z silnikiem, poprawia osiągi i ekonomię jazdy oraz zapewnia zgodność z normami emisji spalin.
