Najpoważniejsze błędy eksploatacyjne, które prowadzą do szybkiego zużycia lub zniszczenia silnika, wynikają głównie z zaniedbań serwisowych, niewłaściwych nawyków oraz ignorowania sygnałów ostrzegawczych. Jednym z najgroźniejszych jest brak regularnych wymian oleju silnikowego. Olej z czasem traci swoje właściwości smarne, a jego degradacja prowadzi do przyspieszonego zużycia panewek, wału korbowego, tłoków, pierścieni i wałków rozrządu. Jazda na bardzo niskim poziomie oleju lub na oleju o niewłaściwej specyfikacji może doprowadzić do zatarcia silnika i konieczności kosztownego remontu.
Kolejnym poważnym błędem jest zaniedbywanie układu chłodzenia. Brak wymiany płynu chłodniczego, tolerowanie wycieków czy jazda z uszkodzonym termostatem prowadzą do przegrzewania silnika. Wysoka temperatura powoduje utratę właściwości ochronnych przez olej, przyspieszone zużycie uszczelek, wypalenie uszczelki pod głowicą, a nawet pęknięcie bloku silnika.
Bardzo szkodliwe jest gwałtowne przyspieszanie i przeciążanie silnika na zimno. Zimny olej ma wyższą lepkość i wolniej dociera do wszystkich zakamarków jednostki, przez co elementy przez pierwsze minuty pracują praktycznie „na sucho”. Dynamiczna jazda na nierozgrzanym silniku prowadzi do mikrouszkodzeń powierzchni ślizgowych, przyspieszonego zużycia panewek i tłoków oraz powstawania nagaru.
Ignorowanie zapalonej kontrolki silnika i niepokojących dźwięków z komory silnika to kolejny błąd, który może szybko doprowadzić do poważnych awarii. Kontrolka „check engine” sygnalizuje nieprawidłową pracę jednego z kluczowych układów silnika i wymaga natychmiastowej diagnostyki. Bagatelizowanie wycieków, stuków czy nierównej pracy silnika często kończy się kosztownym remontem.
Do błędów eksploatacyjnych należy także jazda na bardzo niskich lub bardzo wysokich obrotach. Skrajnie niskie obroty powodują przeciążenia i wibracje, które mogą uszkodzić łożyska, a zbyt wysokie prowadzą do przegrzewania oleju, zerwania filmu olejowego i bezpośredniego kontaktu metalu z metalem, co skutkuje szybkim zużyciem elementów tłokowo-korbowych.
Stosowanie paliwa i olejów niskiej jakości, przeciąganie okresów wymiany filtrów oraz jazda na rezerwie paliwa również przyczyniają się do szybkiego niszczenia silnika. Zanieczyszczenia przedostające się do cylindrów i układu wtryskowego powodują nieefektywne spalanie, wzrost zużycia paliwa oraz powstawanie nagaru i osadów.
Podsumowując, silnik najszybciej niszczą: brak regularnych wymian oleju i płynów, zaniedbania układu chłodzenia, gwałtowne dodawanie gazu na zimno, jazda na skrajnych obrotach, ignorowanie sygnałów ostrzegawczych, zaniedbania serwisowe oraz stosowanie niskiej jakości paliwa i płynów eksploatacyjnych. Świadoma eksploatacja i regularny serwis to podstawa długowieczności każdej jednostki napędowej.
