Sprzedaż samochodu, choć wydaje się prostą transakcją, wymaga dopełnienia kilku ważnych formalności i przygotowania odpowiednich dokumentów. Ich brak może nie tylko opóźnić cały proces, ale także prowadzić do problemów prawnych, jeśli nowy właściciel nie będzie mógł zarejestrować pojazdu lub jeśli auto po sprzedaży nadal będzie formalnie przypisane do sprzedającego. Dlatego zanim dojdzie do podpisania umowy, warto wiedzieć, jakie dokumenty są niezbędne, aby sprzedaż przebiegła sprawnie i zgodnie z przepisami.
Podstawowym dokumentem jest oczywiście umowa kupna-sprzedaży samochodu, którą muszą podpisać obie strony – sprzedający i kupujący. Umowa powinna być sporządzona w dwóch identycznych egzemplarzach, po jednym dla każdej ze stron. Musi zawierać dane osobowe obu stron (imiona, nazwiska, adresy, numery PESEL lub NIP, numery dowodów osobistych), dane pojazdu (markę, model, numer VIN, numer rejestracyjny, rok produkcji, przebieg), cenę oraz datę i miejsce zawarcia transakcji. To dokument, który stanowi podstawę do przerejestrowania pojazdu przez nowego właściciela i potwierdza fakt zmiany właściciela samochodu.
Kolejnym dokumentem, który sprzedający musi przekazać kupującemu, jest dowód rejestracyjny pojazdu. Musi on być aktualny i zgodny z danymi pojazdu. W dowodzie nie może widnieć adnotacja o zatrzymaniu dokumentu przez policję ani informacje o braku ważnego przeglądu, ponieważ to uniemożliwi nowemu właścicielowi przerejestrowanie samochodu. Jeśli pojazd posiada kartę pojazdu (czyli dokument wymagany dla pojazdów zarejestrowanych po raz pierwszy w Polsce po roku dwa tysiące jeden), należy ją również przekazać nabywcy. Karta pojazdu zawiera historię właścicieli oraz wpisy dotyczące danych technicznych auta.
Do kompletu dokumentów dołącza się także polisę OC, nawet jeśli jest ona wkrótce nieważna. Ubezpieczenie OC przypisane jest do pojazdu, więc nowy właściciel ma prawo korzystać z polisy poprzedniego właściciela do końca okresu jej ważności, chyba że zdecyduje się ją wypowiedzieć i zawrzeć nową. Przekazanie polisy nie oznacza automatycznie, że przestaje obowiązywać – sprzedający musi dodatkowo poinformować swojego ubezpieczyciela o fakcie sprzedaży pojazdu w ciągu czternastu dni. Brak takiego zgłoszenia może skutkować naliczeniem składki za kolejny okres, mimo że pojazd nie należy już do niego.
W przypadku gdy samochód miał więcej niż jednego właściciela (np. współwłasność małżeńska), do umowy sprzedaży i przekazania dokumentów potrzebna jest zgoda wszystkich właścicieli lub ich obecność przy podpisaniu umowy. Jeśli któryś z właścicieli nie może być obecny, konieczne jest notarialne pełnomocnictwo do dokonania czynności sprzedaży w jego imieniu.
Jeżeli samochód był kupiony na kredyt lub leasing, konieczne jest przedstawienie zaświadczenia o wykupie pojazdu i braku obciążeń, a w przypadku wpisu do rejestru zastawów – dokumentu potwierdzającego wykreślenie zastawu. Brak takiego dokumentu może uniemożliwić nowemu właścicielowi rejestrację auta na siebie.
Na koniec warto pamiętać, że po sprzedaży pojazdu sprzedający ma obowiązek zgłosić fakt zbycia pojazdu do wydziału komunikacji w ciągu trzydziestu dni. Zgłoszenie można złożyć osobiście, przez ePUAP lub listownie. Niedopełnienie tego obowiązku może skutkować mandatem administracyjnym.
Podsumowując, do sprzedaży samochodu potrzebne są: umowa kupna-sprzedaży, dowód rejestracyjny, karta pojazdu (jeśli została wydana), aktualna polisa OC oraz ewentualne zaświadczenia o braku obciążeń i pełnomocnictwa. Dokładne przygotowanie tych dokumentów pozwala uniknąć problemów, a sama transakcja przebiega wtedy szybko, bezpiecznie i zgodnie z prawem.
