Współczesne samochody opierają się na bardzo złożonych systemach komunikacji elektronicznej, w której różne moduły i czujniki przekazują sobie informacje za pośrednictwem magistrali cyfrowej. Jednym z newralgicznych punktów tej sieci jest komunikacja między czujnikami a licznikiem, czyli zestawem wskaźników, który wyświetla kierowcy dane o prędkości, obrotach, temperaturze, poziomie paliwa i innych kluczowych parametrach. Gdy dochodzi do zakłóceń lub błędów w tym połączeniu, objawy bywają bardzo różnorodne i potrafią wprowadzić w błąd nawet doświadczonych mechaników.
Jednym z pierwszych symptomów problemu jest nieprawidłowe działanie wskaźników. Wskazówka prędkościomierza może się zawieszać, opóźniać lub nagle spaść do zera mimo jazdy. Obrotomierz może pokazywać nierealne wartości albo w ogóle się nie podnosić. Zdarza się również, że wskaźnik temperatury silnika pokazuje skrajne wartości zaraz po uruchomieniu zimnego auta lub przestaje reagować w trakcie jazdy. W skrajnych przypadkach wszystkie wskaźniki przestają działać jednocześnie, a licznik przestaje wyświetlać jakiekolwiek dane.
Do tego dochodzą komunikaty ostrzegawcze na wyświetlaczu komputera pokładowego. Pojazd może informować o braku sygnału z czujnika prędkości, uszkodzeniu czujnika ABS, błędzie transmisji danych lub o awarii magistrali. W niektórych modelach może pojawić się informacja o nieprawidłowej komunikacji z jednostką sterującą silnikiem lub błędach systemów ESP, ASR czy ABS, ponieważ te także opierają się na danych przesyłanych do licznika. Często towarzyszy temu zapalenie się kontrolki „check engine” lub innych ikon informacyjnych.
Błędy komunikacji mogą również objawiać się chwilowymi zanikiem działania niektórych funkcji. Na przykład nie działa tempomat, automatyczne światła, komputer pokładowy nie liczy spalania, a przebieg przestaje być zliczany. W niektórych samochodach licznik może przejść w tryb awaryjny, wyświetlając tylko podstawowe informacje lub zupełnie się wygasić.
Przyczyną takiego stanu rzeczy może być wiele elementów. Najczęściej problem leży w uszkodzonym czujniku, który nie przekazuje danych do licznika – może to być czujnik prędkości, temperatury płynu chłodniczego, poziomu paliwa lub czujnik położenia wału korbowego. Zdarza się również, że sam licznik ma uszkodzoną elektronikę i nie potrafi odebrać poprawnie sygnału. Bardzo częstym winowajcą są jednak uszkodzenia przewodów – przecięcia, przetarcia, korozja styków w kostkach lub luzy w pinach, szczególnie po zalaniu wnętrza pojazdu lub po nieprofesjonalnej ingerencji w instalację.
Kolejnym potencjalnym źródłem problemów jest magistrala danych – czyli sposób, w jaki moduły przesyłają informacje między sobą. Jeśli występują zakłócenia w komunikacji CAN lub LIN, licznik może nie otrzymywać danych z innych sterowników pojazdu. Szczególnie wrażliwe są złącza pod deską rozdzielczą, podłączenia do komputera pokładowego oraz miejsca, gdzie instalacja elektryczna była narażona na uszkodzenia mechaniczne lub wilgoć.
Diagnostyka takich usterek wymaga zastosowania profesjonalnego testera diagnostycznego, który umożliwia odczytanie błędów w systemie i sprawdzenie, z którym modułem licznik traci kontakt. Czasem konieczne jest przeanalizowanie schematów elektrycznych i sprawdzenie przewodów miernikiem lub testerem ciągłości. W wielu przypadkach problem można rozwiązać poprzez naprawę instalacji lub wymianę jednego czujnika, ale zdarzają się sytuacje, gdzie konieczna jest naprawa licznika lub nawet wymiana całego zestawu wskaźników.
Błędy komunikacji między czujnikiem a licznikiem nie powinny być ignorowane, nawet jeśli pozornie nie wpływają bezpośrednio na jazdę. Brak dokładnych danych może prowadzić do błędnej oceny stanu technicznego auta, a w konsekwencji do poważniejszych awarii. Dlatego każda anomalia związana z licznikiem powinna być dokładnie zdiagnozowana i usunięta jak najszybciej.
