Układ SCR, czyli selektywnej redukcji katalitycznej, to zaawansowany system oczyszczania spalin stosowany w nowoczesnych samochodach z silnikami Diesla. Jego zadaniem jest redukcja tlenków azotu (NOx) do azotu i pary wodnej za pomocą reakcji chemicznej katalizowanej przez wtrysk roztworu mocznika, znanego jako AdBlue. Zimą, gdy temperatury spadają poniżej zera, układ SCR narażony jest na specyficzne zagrożenia, które mogą prowadzić do jego zapchania i poważnych problemów eksploatacyjnych.
Jednym z pierwszych objawów zapchania układu SCR w okresie zimowym jest pojawienie się komunikatów ostrzegawczych na desce rozdzielczej. Systemy diagnostyczne monitorują parametry pracy katalizatora, czujników NOx, temperatury oraz ciśnienia. W przypadku wykrycia zbyt wysokiego oporu przepływu spalin przez katalizator SCR lub nieprawidłowych wskazań czujników, komputer pokładowy informuje kierowcę o usterce układu oczyszczania spalin, konieczności wizyty w serwisie lub nawet o ograniczeniu mocy silnika.
Kolejnym typowym symptomem zapchania SCR jest wyraźny spadek mocy silnika. Zimą, gdy AdBlue może krystalizować się w przewodach lub na powierzchni katalizatora, dochodzi do powstawania złogów, które ograniczają przepływ spalin. W efekcie wzrasta ciśnienie zwrotne w układzie wydechowym, a silnik pracuje ciężej, szybciej się nagrzewa i traci dynamikę. Często towarzyszy temu nierówna praca silnika, szarpanie podczas przyspieszania oraz pogorszenie reakcji na gaz.
Charakterystycznym objawem zapchania układu SCR w zimie jest także wzrost zużycia AdBlue. W warunkach niskich temperatur, system może próbować kompensować obniżoną skuteczność reakcji chemicznych poprzez zwiększenie dawki roztworu mocznika. Jednak nadmiar AdBlue nie jest w pełni wykorzystywany, co prowadzi do jego osadzania się w układzie, krystalizacji i dalszego pogłębiania problemu z przepływem spalin. W skrajnych przypadkach może dojść do całkowitego zablokowania przewodów AdBlue, co uniemożliwia prawidłową pracę systemu SCR.
Zapchanie układu SCR w zimie może również objawiać się nietypowym zapachem spalin, przypominającym amoniak lub chemiczne opary. Jest to efekt niepełnej reakcji rozkładu mocznika i powstawania ubocznych produktów chemicznych. Dodatkowo, z rury wydechowej może wydobywać się para wodna o intensywnym, gryzącym zapachu, a w niektórych przypadkach obserwuje się biały osad na końcówce wydechu – to ślady niestrawionego AdBlue.
Warto zwrócić uwagę na niestandardowe dźwięki dochodzące z układu wydechowego. Zapchany katalizator SCR może powodować gwizdy, świsty lub metaliczne odgłosy podczas pracy silnika, zwłaszcza przy wyższych obrotach. Długotrwałe zaniedbanie problemu prowadzi do narastania złogów, które mogą uszkodzić czujniki NOx, temperatury oraz inne elementy układu wydechowego.
W przypadku podejrzenia zapchania układu SCR w zimie, kluczowe jest szybkie działanie. Należy jak najszybciej udać się do serwisu w celu przeprowadzenia diagnostyki komputerowej i ewentualnego czyszczenia układu. Regularne stosowanie wysokiej jakości AdBlue, unikanie długotrwałej jazdy na krótkich dystansach oraz dbanie o sprawność systemu podgrzewania przewodów i zbiornika AdBlue pozwalają zminimalizować ryzyko wystąpienia problemów w okresie zimowym.
Objawy zapchania układu SCR w zimie to przede wszystkim komunikaty ostrzegawcze, spadek mocy silnika, wzrost zużycia AdBlue, nietypowy zapach spalin, biały osad na końcówce wydechu oraz nietypowe dźwięki z układu wydechowego. Szybka diagnostyka i serwisowanie systemu pozwalają uniknąć kosztownych napraw i utrzymać pojazd w pełni sprawnym nawet w trudnych warunkach pogodowych.
