Proces wypalania sadzy w filtrze cząstek stałych DPF jest jednym z kluczowych etapów utrzymania sprawności układu wydechowego w nowoczesnych silnikach Diesla. Sadza, która gromadzi się w filtrze podczas normalnej eksploatacji, musi być regularnie usuwana poprzez jej spalenie w wysokiej temperaturze. Optymalna temperatura wypalania sadzy w DPF wynosi zazwyczaj około 550–650°C. Jeśli z jakiegoś powodu temperatura ta jest zbyt niska, proces regeneracji przebiega nieprawidłowo, co prowadzi do szeregu charakterystycznych objawów i poważnych konsekwencji dla silnika oraz całego układu wydechowego.
Jednym z pierwszych objawów zbyt niskiej temperatury wypalania sadzy jest stopniowe zapychanie się filtra DPF. Sadza nie zostaje skutecznie spalona, przez co jej ilość w filtrze systematycznie rośnie. W praktyce objawia się to coraz częstszym pojawianiem się komunikatów ostrzegawczych na desce rozdzielczej, takich jak „DPF zapchany”, „wymagana regeneracja” lub „check engine”. Komputer sterujący silnikiem może również rejestrować błędy związane z wysokim ciśnieniem różnicowym w filtrze, co jest bezpośrednim skutkiem narastającej ilości niespalonej sadzy.
Kolejnym objawem jest spadek osiągów silnika. Wraz ze wzrostem ilości sadzy w DPF, rośnie opór przepływu spalin, przez co silnik ma trudności z efektywnym opróżnianiem cylindrów. Pojawia się spadek mocy, gorsza reakcja na gaz oraz trudności z przyspieszaniem, zwłaszcza podczas jazdy pod obciążeniem lub na wyższych biegach. W skrajnych przypadkach może dojść do przejścia silnika w tryb awaryjny, który ogranicza moc i moment obrotowy, aby zapobiec poważniejszym uszkodzeniom.
Zbyt niska temperatura wypalania sadzy prowadzi również do wzrostu zużycia paliwa. Sterownik silnika, próbując zainicjować proces regeneracji, może zwiększać dawkę paliwa lub częściej rozpoczynać próby wypalania filtra. Każda nieudana regeneracja to dodatkowe obciążenie dla silnika i wyższe spalanie, bez realnego efektu w postaci oczyszczenia DPF. W efekcie użytkownik obserwuje wyraźny wzrost kosztów eksploatacji pojazdu.
Charakterystycznym objawem jest także pojawienie się dymienia z wydechu, zwłaszcza podczas przyspieszania lub jazdy pod górę. Niespalona sadza może być częściowo wydmuchiwana z filtra, co skutkuje widocznym, czarnym dymem oraz nieprzyjemnym zapachem spalin. W dłuższej perspektywie prowadzi to do wzrostu emisji szkodliwych substancji, co może skutkować niezaliczeniem badania technicznego lub kontroli drogowej.
Warto zwrócić uwagę na nietypowe dźwięki dochodzące z układu wydechowego. Przeciążony sadzą filtr DPF może powodować metaliczne stuki, gwizdy lub szumy, wynikające z zaburzonego przepływu spalin i wzrostu ciśnienia w układzie. Dodatkowo, zbyt niska temperatura wypalania sadzy może prowadzić do powstawania złogów popiołu i nagaru, które pogarszają skuteczność filtracji i skracają żywotność całego układu wydechowego.
Objawy zbyt niskiej temperatury wypalania sadzy to przede wszystkim narastające zapchanie DPF, spadek mocy silnika, wzrost zużycia paliwa, dymienie z wydechu, nietypowe dźwięki oraz częste komunikaty ostrzegawcze na desce rozdzielczej. Szybka diagnostyka i usunięcie przyczyny problemu – np. poprzez naprawę układu wtryskowego, czujników temperatury lub usunięcie nieszczelności – pozwalają przywrócić prawidłową regenerację filtra i uniknąć kosztownych napraw.
