Napinacz paska rozrządu to niepozorny, ale kluczowy element całego układu rozrządu. Jego zadaniem jest utrzymywanie właściwego napięcia paska we wszystkich warunkach pracy silnika – od zimnego rozruchu, przez wysokie obroty, aż po nagłe obciążenia. Zużycie napinacza nie następuje gwałtownie, ale jego objawy potrafią być podstępne i trudne do jednoznacznego zidentyfikowania. Ignorowanie ich może jednak doprowadzić do przeskoczenia paska, a nawet do jego zerwania, co w silniku kolizyjnym kończy się zwykle poważną awarią jednostki napędowej.
Jednym z pierwszych objawów zużytego napinacza jest nietypowy dźwięk dochodzący z okolic rozrządu. Może to być metaliczny stuk, cykanie, tarcie lub szeleszczenie, które pojawia się zwłaszcza przy zimnym rozruchu. Hałas ten często zanika po kilku minutach pracy silnika, co sprawia, że kierowcy go bagatelizują. W rzeczywistości to sygnał, że mechanizm sprężynowy lub hydrauliczny napinacza nie utrzymuje już właściwego napięcia paska i pojawiają się luzy. Gdy pasek zaczyna wibrować i pracować w niekontrolowany sposób, dźwięki stają się coraz bardziej wyraźne i mogą przerodzić się w jednostajne wycie lub piszczenie.
Kolejnym objawem jest nierówna praca silnika, spadek jego kultury pracy lub wyczuwalne szarpnięcia w trakcie jazdy. Może to oznaczać, że pasek nie pracuje już w stałym napięciu i pojawia się niewielkie rozregulowanie synchronizacji faz rozrządu. W niektórych przypadkach komputer silnika może zarejestrować błędy dotyczące położenia wałka rozrządu i zapalić kontrolkę „check engine”. Wówczas diagnostyka może wykazać problemy z fazami rozrządu, które nie wynikają z przeskoczenia paska, ale właśnie z pracy zużytego lub zablokowanego napinacza.
Zużyty napinacz może również wpływać na przyspieszone zużycie samego paska. Jeśli element nie utrzymuje odpowiedniego napięcia, pasek szybciej się rozciąga, a jego zęby zaczynają się deformować. Może to doprowadzić do jego przeskoku na zębatkach lub nawet do zerwania, mimo że sam materiał paska jeszcze nie uległ zużyciu. Dodatkowo, w przypadkach skrajnego zużycia, może dojść do zatarcia łożyska napinacza, co skutkuje natychmiastowym unieruchomieniem silnika lub jego całkowitym uszkodzeniem.
Warto też zwrócić uwagę na objawy w trakcie przeglądów okresowych – jeśli mechanik zauważy luz na rolce napinacza, opór podczas jego ruchu lub uszkodzenia powierzchni roboczej, nie wolno bagatelizować takiego sygnału. Nawet jeśli pasek wydaje się jeszcze sprawny, zużyty napinacz jest tykającą bombą.
Podsumowując – objawy zużytego napinacza paska rozrządu to przede wszystkim hałas z okolicy rozrządu, nierówna praca silnika, możliwe błędy sterownika oraz przyspieszone zużycie paska. Bagatelizowanie ich może prowadzić do awarii całego silnika. Dlatego przy każdej wymianie rozrządu należy bezwzględnie wymieniać także napinacz, traktując go nie jako opcję, ale jako integralny element systemu, od którego zależy bezpieczeństwo całej jednostki napędowej.
