Prowadnice zaworowe to niewielkie, ale niezwykle istotne elementy głowicy silnika. Ich zadaniem jest precyzyjne prowadzenie trzonków zaworów podczas otwierania i zamykania, a także odprowadzanie ciepła z zaworów do głowicy. Z czasem, wskutek intensywnej eksploatacji, wysokich temperatur i niedostatecznego smarowania, prowadnice ulegają zużyciu. Jak rozpoznać, że prowadnice zaworowe są już wyeksploatowane i wymagają wymiany?
Jednym z pierwszych i najbardziej charakterystycznych objawów zużycia prowadnic zaworowych jest wzrost zużycia oleju silnikowego. Zużyte prowadnice nie zapewniają już odpowiedniej szczelności, przez co olej przedostaje się do komory spalania przez uszczelniacze zaworowe. Efektem jest niebieski dym z wydechu, szczególnie widoczny po rozruchu silnika, podczas postoju na biegu jałowym oraz przy hamowaniu silnikiem. Wzrasta także konieczność częstego dolewania oleju.
Kolejnym objawem są nierówna praca silnika i spadek kompresji. Zbyt duży luz między trzonkiem zaworu a prowadnicą powoduje, że zawory nie domykają się prawidłowo, co skutkuje utratą szczelności komory spalania. Silnik może pracować nierówno na biegu jałowym, szarpać podczas przyspieszania, a reakcja na gaz staje się opóźniona. W zaawansowanym stadium mogą pojawić się trudności z rozruchem oraz spadek mocy.
Do innych objawów zużycia prowadnic zaworowych należą metaliczne stuki z okolic głowicy, szczególnie podczas rozruchu i pracy na wysokich obrotach. Nadmierny luz prowadzi do uderzania trzonków zaworów o ścianki prowadnic, co przyspiesza zużycie zarówno prowadnic, jak i samych zaworów. W oleju mogą pojawić się opiłki metalu, a na świecach zapłonowych osady olejowe.
Podsumowując, objawy zużytych prowadnic zaworowych to: wzrost zużycia oleju, niebieski dym z wydechu, nierówna praca silnika, spadek kompresji, metaliczne stuki z głowicy, trudności z rozruchem i osady na świecach. Wczesna diagnostyka i wymiana prowadnic pozwalają uniknąć poważniejszych uszkodzeń głowicy i całego silnika.
