Współczesne silniki wysokoprężne wyposażone są w filtry cząstek stałych DPF (Diesel Particulate Filter), których zadaniem jest skuteczne wyłapywanie sadzy i innych cząstek stałych powstających podczas spalania oleju napędowego. Z biegiem czasu, w miarę eksploatacji pojazdu, filtr DPF ulega stopniowemu zapychaniu, co wymaga okresowego wypalania zgromadzonej sadzy. Właściciele samochodów, chcąc przedłużyć żywotność filtra lub przyspieszyć jego regenerację, coraz częściej sięgają po różnego rodzaju dodatki do paliwa lub dedykowane preparaty czyszczące. Niestety, nie wszystkie dostępne na rynku produkty są sprawdzone i bezpieczne dla układu wydechowego. Stosowanie niesprawdzonych dodatków do DPF może prowadzić do szeregu poważnych konsekwencji technicznych i finansowych.
Pierwszym i najczęstszym skutkiem użycia niesprawdzonego preparatu jest chemiczne uszkodzenie struktury filtra. DPF zbudowany jest z porowatej ceramiki lub metalowego monolitu, pokrytego specjalną powłoką katalityczną. Niesprawdzone dodatki mogą zawierać agresywne związki chemiczne, które wchodzą w reakcję z materiałem filtra, powodując jego rozwarstwienie, pękanie lub trwałą utratę właściwości filtracyjnych. W efekcie filtr przestaje skutecznie wyłapywać cząstki stałe, a jego regeneracja staje się niemożliwa lub znacznie utrudniona.
Kolejnym problemem jest ryzyko powstawania osadów wtórnych. Niektóre preparaty, zamiast wspomagać wypalanie sadzy, prowadzą do osadzania się popiołów lub innych związków nieorganicznych na powierzchni filtra. Takie osady są znacznie trudniejsze do usunięcia niż sadza i nie podlegają procesowi wypalania. W rezultacie dochodzi do trwałego zapchania DPF, co objawia się spadkiem mocy silnika, wzrostem zużycia paliwa, a w skrajnych przypadkach – przejściem silnika w tryb awaryjny (tzw. „limp mode”).
Stosowanie niesprawdzonych dodatków może również negatywnie wpływać na inne elementy układu wydechowego, takie jak katalizator SCR, czujniki temperatury, ciśnienia czy sondy lambda. Składniki chemiczne obecne w preparatach mogą osadzać się na powierzchni katalizatora, powodując jego dezaktywację, a także prowadzić do uszkodzenia delikatnych elementów pomiarowych. Uszkodzenie tych podzespołów generuje wysokie koszty naprawy, niejednokrotnie przewyższające wartość samego filtra DPF.
Nie można pominąć także wpływu na parametry pracy silnika. Niesprawdzone dodatki mogą zaburzać proces spalania, prowadząc do powstawania mieszanki o nieprawidłowym składzie. W efekcie silnik może pracować nierówno, generować większą ilość szkodliwych substancji, a nawet ulec poważniejszym awariom mechanicznym, takim jak wypalenie tłoków czy uszkodzenie zaworów wydechowych.
Warto również zwrócić uwagę na aspekt prawny i gwarancyjny. Producenci samochodów oraz autoryzowane serwisy stanowczo odradzają stosowanie niesprawdzonych dodatków do DPF, a wykrycie ich użycia podczas naprawy lub przeglądu może skutkować utratą gwarancji na pojazd. W niektórych krajach stosowanie takich preparatów może być również niezgodne z przepisami dotyczącymi ochrony środowiska, co grozi wysokimi mandatami i konsekwencjami administracyjnymi.
Podsumowując, stosowanie niesprawdzonych dodatków do DPF niesie ze sobą szereg poważnych zagrożeń: od trwałego uszkodzenia filtra, przez powstawanie nieusuwalnych osadów, po awarie innych elementów układu wydechowego i silnika. Zamiast szukać tanich i szybkich rozwiązań, warto regularnie serwisować pojazd, stosować paliwa wysokiej jakości oraz korzystać wyłącznie z preparatów zalecanych przez producenta. Takie podejście pozwala zachować sprawność DPF na dłużej i uniknąć kosztownych napraw.