W miarę upływu lat układ klimatyzacji w samochodzie narażony jest na naturalne zużycie oraz działanie czynników zewnętrznych, które mogą prowadzić do różnych usterek. W przypadku starszych pojazdów, gdzie klimatyzacja nie była jeszcze tak zaawansowana technologicznie jak w nowych modelach, część problemów wynika z przestarzałych rozwiązań konstrukcyjnych, a część po prostu z wieloletniej eksploatacji. Znajomość typowych awarii w takich systemach może pomóc właścicielowi auta odpowiednio wcześnie zareagować i ograniczyć koszty naprawy.
Jedną z najczęstszych usterek w starszych samochodach jest nieszczelność układu chłodzenia. Połączenia rur, uszczelki i oringi z czasem tracą elastyczność, co prowadzi do powolnych wycieków czynnika chłodniczego. Objawem takiego stanu rzeczy jest stopniowy spadek wydajności chłodzenia, aż do momentu, gdy klimatyzacja przestaje działać całkowicie. W wielu przypadkach właściciele przez długi czas nie są świadomi ubytku, bo system działa nadal, choć coraz mniej skutecznie. Utrata czynnika nie tylko ogranicza chłodzenie, ale też zwiększa ryzyko uszkodzenia kompresora.
Kolejnym typowym problemem jest awaria sprężarki klimatyzacji, która w starszych samochodach często pracowała bez dodatkowych zabezpieczeń. Wysokie temperatury, brak odpowiedniego smarowania oraz długie okresy bez używania klimatyzacji prowadzą do zużycia łożysk, pęknięcia tarczy sprzęgła lub zatarcia mechanizmu. Objawy to głośna praca, brak załączania się sprężarki lub metaliczne dźwięki spod maski. Niestety, wymiana sprężarki należy do droższych napraw, dlatego tak ważna jest profilaktyka i regularne serwisowanie układu.
Stare układy klimatyzacji często borykają się też z problemami elektrycznymi. Przewody, złącza i przekaźniki ulegają korozji, przegrzaniu lub rozluźnieniu, co skutkuje przerywaną pracą wentylatorów, problemami z załączaniem sprężarki albo całkowitym brakiem reakcji na włącznik klimatyzacji. W niektórych przypadkach awarii ulega także sam panel sterowania, szczególnie gdy jest to starszy typ z pokrętłami i mechanicznymi przełącznikami, które z czasem tracą styki.
Do listy typowych problemów należy również dodać zanieczyszczenie parownika i skraplacza. W starszych autach, gdzie serwis klimatyzacji był rzadko wykonywany, nagromadzony kurz, brud i bakterie tworzą warstwę ograniczającą przepływ powietrza i efektywność wymiany ciepła. Objawy to słabszy nawiew, nieprzyjemny zapach przy włączaniu nawiewu oraz parowanie szyb mimo działającej klimatyzacji. Często jedynym rozwiązaniem jest gruntowne czyszczenie lub wymiana tych elementów.
Nie można również zapomnieć o filtrze kabinowym, który w starszych pojazdach bywa zupełnie pomijany w obsłudze serwisowej. Zapycha się, ogranicza przepływ powietrza i powoduje dodatkowe obciążenie dla wentylatora. W efekcie nawiew działa coraz słabiej, a jakość powietrza w kabinie pogarsza się z każdym dniem. Jeśli filtr nie był wymieniany przez wiele lat, może nawet powodować rozwój pleśni i bakterii.
Wreszcie, starsze układy klimatyzacji były często napełnione już wycofanym z obrotu czynnikiem chłodniczym, którego obecnie nie można legalnie uzupełniać. W takiej sytuacji serwisy dokonują konwersji układu na nowszy czynnik, co wiąże się z wymianą zaworów, uszczelek, a czasem także elementów sprężarki. Choć kosztowna, operacja ta pozwala przywrócić pełną sprawność układu i zabezpiecza przed problemami z legalnym serwisowaniem w przyszłości.
Podsumowując, typowe usterki klimatyzacji w starszych autach to głównie nieszczelności, awarie sprężarki, problemy z elektroniką, zanieczyszczenia oraz niekompatybilność ze współczesnymi czynnikami chłodniczymi. Regularne serwisowanie, nawet w samochodach kilkunastoletnich, pozwala utrzymać komfort użytkowania i zapobiec kosztownym awariom. Klimatyzacja, choć niewidoczna na pierwszy rzut oka, jest układem precyzyjnym i wrażliwym – zasługuje więc na taką samą uwagę jak silnik czy zawieszenie.
