Wymiana paska rozrządu to jeden z najważniejszych zabiegów serwisowych w całym cyklu życia silnika. To właśnie on odpowiada za synchronizację pracy zaworów i tłoków, a jego zerwanie niemal zawsze oznacza katastrofę – od pogiętych zaworów, przez uszkodzone tłoki, aż po konieczność wymiany całej głowicy lub kapitalnego remontu silnika. Dlatego pytanie o to, kiedy należy wymienić pasek rozrządu, nie jest tylko techniczną ciekawostką – to kwestia realnego bezpieczeństwa i kosztów eksploatacji.
Każdy producent silnika określa tzw. interwał wymiany paska rozrządu – czyli maksymalny przebieg lub czas eksploatacji, po którym element ten musi zostać bezwzględnie wymieniony. W zależności od konstrukcji, technologii i rodzaju paska, wartości te mogą wynosić od 60 000 do nawet 210 000 kilometrów lub od 5 do 10 lat. W starszych silnikach doliczano zwykle 90 000 lub 120 000 kilometrów, natomiast nowoczesne jednostki z paskiem pracującym w kąpieli olejowej potrafią osiągać wyższe przebiegi, jednak pod warunkiem idealnych warunków pracy i regularnej wymiany oleju. Trzeba jednak pamiętać, że nawet jeśli auto nie osiągnęło jeszcze określonego przebiegu, ale pasek ma już 6, 8 czy 10 lat – materiał, z którego jest wykonany, starzeje się i traci elastyczność. W takich przypadkach wymiana ze względu na wiek jest równie istotna jak ta wynikająca z przejechanych kilometrów.
Istnieje też szereg sytuacji, w których pasek rozrządu warto wymienić wcześniej niż zaleca producent. Pierwszym przypadkiem jest zakup samochodu z niepewną historią serwisową. Jeśli nie ma dokumentacji potwierdzającej ostatnią wymianę paska – bez względu na zapewnienia sprzedającego – najlepiej uznać go za zużyty i zlecić wymianę od razu po zakupie. Drugim sygnałem alarmowym jest wyciek oleju z okolic pokrywy rozrządu. Olej degradująco wpływa na strukturę paska, powodując jego rozwarstwianie i osłabienie. W takim przypadku nie wolno czekać – rozrząd może ulec awarii nagle i bez ostrzeżenia. Trzeci scenariusz dotyczy samochodów intensywnie eksploatowanych – szczególnie w trudnych warunkach, z dużym obciążeniem, w mieście, w taksówkach, flotach lub z instalacją gazową. Przy takim użytkowaniu lepiej nie ryzykować i skrócić interwał wymiany nawet o kilkanaście tysięcy kilometrów.
Warto też zaznaczyć, że sama wymiana paska nie oznacza tylko założenia nowego elementu. Większość producentów i mechaników zaleca tzw. kompletną wymianę rozrządu – czyli zestawu składającego się z paska, rolek prowadzących, napinacza oraz pompy wody, jeśli jest ona napędzana tym samym paskiem. Pominięcie któregoś z tych elementów grozi tym, że usterka np. zużytego łożyska rolki doprowadzi do zerwania nowego paska, mimo że sam pasek będzie jeszcze w dobrym stanie.
Podsumowując – pasek rozrządu należy wymieniać zgodnie z zaleceniami producenta, uwzględniając zarówno przebieg, jak i wiek pojazdu. W razie braku historii serwisowej, podejrzenia wycieku oleju lub intensywnej eksploatacji, warto zrobić to wcześniej. Jest to inwestycja w bezawaryjną pracę silnika, która może uchronić właściciela auta przed naprawdę poważnymi i kosztownymi konsekwencjami.
