Układ Haldex, wykorzystywany w wielu modelach grupy VAG oraz w niektórych autach Volvo, Saaba czy Land Rovera, to zaawansowany system napędu na cztery koła, oparty na wielopłytkowym sprzęgle sterowanym hydraulicznie lub elektrohydraulicznie. Choć działa z pozoru automatycznie i bezobsługowo, w praktyce wymaga regularnej konserwacji – przede wszystkim w postaci wymiany oleju. Zaniechanie tej czynności może prowadzić do kosztownych usterek, których można łatwo uniknąć poprzez stosunkowo prosty serwis.
Zalecenia dotyczące interwału wymiany oleju w sprzęgle Haldex różnią się w zależności od generacji systemu oraz producenta samochodu. W starszych modelach, wyposażonych w pierwszą, drugą lub trzecią generację Haldexa, zalecana wymiana oleju przypada zazwyczaj co 30 000 kilometrów lub co 2–3 lata. W przypadku czwartej generacji interwały są podobne, choć niektórzy producenci nie podają precyzyjnych zaleceń, co może sugerować „bezobsługowość” – w rzeczywistości jednak regularna wymiana oleju jest absolutnie zalecana, jeśli zależy nam na długowieczności układu.
Najwięcej kontrowersji budzi piąta generacja Haldexa, która pojawiła się w nowszych modelach, głównie po 2013 roku. W tej wersji układ nie posiada wymiennego filtra, a producent często nie przewiduje obowiązkowej wymiany oleju w normalnych warunkach użytkowania. Mimo to doświadczeni mechanicy i specjaliści od napędów jednogłośnie zalecają, by wymieniać olej co 30–50 tysięcy kilometrów. Brak filtra oznacza bowiem, że wszelkie zanieczyszczenia pozostają w obiegu, co przyspiesza zużycie pompy, zaworów i elementów ciernych sprzęgła.
Sama procedura wymiany oleju w sprzęgle Haldex nie jest przesadnie skomplikowana, choć wymaga podstawowego przygotowania i dostępu do odpowiednich narzędzi. Przede wszystkim potrzebny będzie odpowiedni olej – musi to być specjalistyczny płyn przeznaczony wyłącznie do układów Haldex, a jego dobór zależy od generacji sprzęgła i konkretnego modelu auta. Oprócz oleju warto zaopatrzyć się w nowy filtr (jeśli występuje), zestaw uszczelek, klucz do odkręcenia korka spustowego i wlewu oraz – w wielu przypadkach – pompę do napełniania układu nowym płynem.
W pierwszym kroku należy unieść pojazd i zlokalizować sprzęgło Haldex – zwykle znajduje się ono tuż przed tylnym mechanizmem różnicowym. Po zdemontowaniu osłony lub podłogi trzeba odkręcić korek spustowy i pozwolić, by stary olej dokładnie się wylał. W niektórych przypadkach odkręca się również korek wlewu wcześniej, by umożliwić swobodny przepływ. W modelach z filtrem wymiennym konieczne jest jego wyjęcie i wymiana na nowy – często znajdujący się tuż obok obudowy Haldexa.
Po opróżnieniu układu i zamontowaniu nowego filtra należy wlać świeży olej – zazwyczaj około 700–900 mililitrów. Proces ten najczęściej wymaga użycia strzykawki lub pompki ciśnieniowej, ponieważ dostęp do otworu wlewowego jest ograniczony. W nowoczesnych pojazdach wskazane jest również wykonanie procedury odpowietrzania i adaptacji za pomocą komputera diagnostycznego – szczególnie jeśli system został całkowicie opróżniony. Pozwala to przywrócić prawidłowe ciśnienie i pracę pompy, a także zresetować dane adaptacyjne w sterowniku.
Typowym błędem przy wymianie oleju w Haldexie jest pominięcie filtra lub użycie nieodpowiedniego płynu. Część użytkowników stosuje oleje uniwersalne lub przekładniowe, które mogą spowodować zatarcie pompy lub niewłaściwe działanie zaworu regulacyjnego. Równie niebezpieczne jest przelanie układu – nadmiar oleju może prowadzić do nieszczelności lub pracy pod zbyt wysokim ciśnieniem.
Warto pamiętać, że objawy zanieczyszczonego lub zużytego oleju nie zawsze pojawiają się od razu. Najczęściej dochodzi do stopniowego pogarszania reakcji napędu na cztery koła – jego załączanie staje się opóźnione, nierówne lub przestaje działać całkowicie. W ekstremalnych przypadkach dochodzi do uszkodzenia pompy, zaworu lub samego sprzęgła – napęd przestaje funkcjonować, a auto pozostaje wyłącznie przednionapędowe.
Podsumowując, wymiana oleju w sprzęgle Haldex to jeden z kluczowych elementów utrzymania sprawności napędu na cztery koła w wielu nowoczesnych pojazdach. Regularny serwis, stosowanie odpowiednich materiałów i ostrożność przy procedurze to podstawa, jeśli chcemy uniknąć kosztownych napraw. Mimo że niektórzy producenci bagatelizują konieczność wymiany, praktyka warsztatowa jasno pokazuje, że dbałość o olej w Haldexie przekłada się bezpośrednio na jego trwałość i skuteczność działania.
