Nowotwory jelit – objawy raka jelita grubego i znaczenie kolonoskopii

Rak jelita grubego jest jednym z najczęściej występujących nowotworów u dorosłych i główną przyczyną zgonów onkologicznych. W początkowej fazie przebiega bezobjawowo – dopiero w zaawansowanym stadium pojawiają się: przewlekłe zaparcia lub biegunki, świeża krew w stolcu, zmiana rytmu wypróżnień, ból, nieplanowana utrata masy ciała, osłabienie i niedokrwistość. Nowotwory mogą przez wiele lat rozwijać się ze stanów przedrakowych – polipów gruczolakowych, które wykrywa się i usuwa podczas kolonoskopii. Wykonanie tego badania po 50. roku życia (lub wcześniej w grupach ryzyka) pozwala znacznie zmniejszyć częstość i śmiertelność raka jelita. Diagnoza potwierdzana jest badaniami histopatologicznymi i obrazowaniem (TK, rezonans, PET). Leczenie obejmuje chirurgię, radioterapię, chemioterapię oraz terapie biologiczne w zaawansowanych przypadkach. Kluczowa dla przeżycia jest profilaktyka: regularna kolonoskopia, dieta bogata w błonnik roślinny, unikanie palenia, alkoholu i nadwagi. Każdy niepokojący objaw ze strony przewodu pokarmowego wymaga pilnej konsultacji lekarskiej.