Testy prowokacyjne to specjalistyczne badania diagnostyczne, których celem jest wywołanie kontrolowanej reakcji organizmu na określony bodziec w warunkach monitorowanych przez personel medyczny. Najczęściej stosuje się je w diagnostyce alergii (testy prowokacji pokarmowej, wziewnej, kontaktowej), astmy (testy z metacholiną, histaminą), nietolerancji pokarmowych, a także w ocenie reakcji na leki. Test polega na podaniu pacjentowi potencjalnego alergenu lub substancji wywołującej objawy i obserwacji reakcji organizmu – pojawienia się wysypki, duszności, kaszlu, spadku ciśnienia czy innych objawów. Testy prowokacyjne wykonuje się wyłącznie w warunkach szpitalnych lub ambulatoryjnych, gdzie możliwa jest szybka interwencja w razie wystąpienia reakcji anafilaktycznej lub innych powikłań. Przed badaniem należy odstawić leki przeciwhistaminowe, sterydy i inne preparaty mogące wpływać na wynik. Testy prowokacyjne są nieocenione w diagnostyce alergii, nietolerancji, astmy oraz w ocenie bezpieczeństwa stosowania nowych leków. Wyniki pozwalają na potwierdzenie lub wykluczenie uczulenia, ustalenie progu reakcji oraz indywidualizację leczenia.
