Anoskopia to proste, ale bardzo ważne badanie endoskopowe, które pozwala na ocenę kanału odbytu i dolnej części odbytnicy. Wykonuje się je za pomocą anoskopu – krótkiej, sztywnej rurki o średnicy 1,5–2 cm, którą lekarz delikatnie wprowadza do odbytu po uprzednim posmarowaniu żelem znieczulającym. Badanie trwa kilka minut i jest zwykle dobrze tolerowane przez pacjenta, choć może powodować niewielki dyskomfort. Anoskopia umożliwia ocenę błony śluzowej, wykrycie hemoroidów, szczelin, polipów, guzów, zmian zapalnych, przetok oraz pobranie wycinków do badania histopatologicznego. Wskazaniami do anoskopii są: krwawienie z odbytu, ból, świąd, wyciek, podejrzenie nowotworu, przewlekłe biegunki lub zaparcia. Badanie jest niezbędne w diagnostyce chorób proktologicznych i stanowi uzupełnienie rektoskopii czy kolonoskopii. Przeciwwskazania to ostre stany zapalne, silny ból, świeże rany lub masywne krwawienie. Anoskopia jest szybka, bezpieczna, nie wymaga specjalnego przygotowania (czasem zaleca się wypróżnienie przed badaniem), a jej wyniki są dostępne natychmiast. Dzięki anoskopii możliwe jest wczesne wykrycie zmian nowotworowych i wdrożenie skutecznego leczenia, co znacząco poprawia rokowanie pacjenta.
