Hormon wzrostu (GH, somatotropina) to białkowy hormon produkowany przez przedni płat przysadki mózgowej, kluczowy dla prawidłowego wzrostu i rozwoju organizmu. GH wpływa na wzrost kości długich, syntezę białek, metabolizm tłuszczów i węglowodanów oraz pobudza wydzielanie IGF-1 (insulinopodobnego czynnika wzrostu). Oznaczenie poziomu GH w surowicy jest istotne w diagnostyce niedoboru hormonu wzrostu (u dzieci objawiającego się niskorosłością, opóźnionym rozwojem, u dorosłych – osłabieniem mięśni, osteoporozą, zaburzeniami metabolicznymi) oraz w rozpoznawaniu gigantyzmu i akromegalii (nadmiar GH prowadzi do nadmiernego wzrostu u dzieci lub przerostu tkanek u dorosłych). Diagnostyka polega na oznaczeniu GH w testach stymulacyjnych (np. po podaniu insuliny, argininy) lub hamujących (test z glukozą). Wysokie stężenia GH oraz IGF-1 wskazują na nadczynność przysadki, a niskie – na jej niedoczynność. Leczenie niedoboru GH polega na terapii substytucyjnej rekombinowanym hormonem wzrostu, a nadmiaru – na leczeniu chirurgicznym, farmakologicznym lub radioterapii. Regularne monitorowanie poziomu GH i IGF-1 pozwala na ocenę skuteczności leczenia i zapobieganie powikłaniom.
