Hirudoterapia, czyli leczenie pijawkami lekarskimi (Hirudo medicinalis), to metoda znana od starożytności, obecnie stosowana jako uzupełnienie terapii w schorzeniach układu krążenia, chorobach zakrzepowych, żylakach, obrzękach limfatycznych, po przeszczepach skóry i replantacjach. Pijawki podczas ssania wydzielają do krwi substancje o działaniu przeciwzakrzepowym (hirudyna), przeciwzapalnym, przeciwbólowym i rozszerzającym naczynia. Efektem jest poprawa mikrokrążenia, rozpuszczanie zakrzepów, zmniejszenie obrzęków i bólu. Zabieg polega na przyłożeniu kilku pijawek do skóry w okolicy chorego miejsca – po odczepieniu z rany są usuwane, a miejsce krwawi jeszcze przez kilka godzin. Hirudoterapia jest bezpieczna, jeśli wykonywana jest przez wykwalifikowanego terapeutę i z użyciem specjalnie hodowanych pijawek. Przeciwwskazania to m.in. hemofilia, ciężka anemia, ciąża, alergia na białko pijawek. Hirudoterapia nie zastępuje leczenia farmakologicznego, ale może być skutecznym wsparciem w terapii krążeniowej, zwłaszcza u osób z przewlekłymi dolegliwościami żylnymi.
