Martwica tkanek (nekroza) to proces nieodwracalnej śmierci komórek i fragmentów tkanek w organizmie, spowodowany niedokrwieniem, zakażeniem, urazem lub działaniem toksyn. Martwica nie jest chorobą samą w sobie, lecz powikłaniem wielu schorzeń i urazów. W jej przebiegu dochodzi do utraty integralności komórek, rozpadu struktur wewnątrzkomórkowych i uwolnienia enzymów trawiących tkanki. Objawy martwicy zależą od lokalizacji i rozległości zmian. Najczęściej występuje ból, obrzęk, zaczerwienienie, a następnie zasinienie i czernienie skóry lub błon śluzowych. W martwicy suchej (np. kończyn u osób z miażdżycą) tkanka staje się twarda, sucha, czarna, oddziela się od zdrowych tkanek. W martwicy wilgotnej (np. zakażenia bakteryjne, odleżyny) pojawia się obrzęk, sączenie, nieprzyjemny zapach, a tkanka jest miękka i łatwo ulega rozpadowi. Szczególnie niebezpieczna jest martwica gazowa wywołana przez bakterie beztlenowe (Clostridium), która rozwija się gwałtownie, prowadzi do wstrząsu i zagraża życiu. Przyczyny martwicy to: niedokrwienie (zawał serca, udar mózgu, zakrzepica), zakażenia bakteryjne i wirusowe, urazy mechaniczne, oparzenia, odmrożenia, działanie toksyn, choroby autoimmunologiczne, nowotwory, przewlekłe uciski (odleżyny). Rozpoznanie opiera się na badaniu klinicznym, obrazowym (USG, RTG, tomografia) i laboratoryjnym. Leczenie martwicy polega na usunięciu martwych tkanek (chirurgiczne oczyszczenie, amputacja), leczeniu zakażeń (antybiotyki), poprawie ukrwienia (leki, zabiegi naczyniowe), leczeniu choroby podstawowej oraz wsparciu ogólnym (nawodnienie, żywienie, leczenie bólu). W niektórych przypadkach stosuje się terapie wspomagające: komory hiperbaryczne, przeszczepy skóry, opatrunki specjalistyczne. Rokowanie zależy od przyczyny, rozległości zmian i szybkości podjęcia leczenia. Martwica tkanek wymaga natychmiastowej interwencji medycznej – zwłoka grozi rozwojem sepsy i śmiercią.
