Ślepota zmierzchowa (hemeralopia) to zaburzenie widzenia objawiające się pogorszeniem ostrości wzroku przy słabym oświetleniu, szczególnie o zmierzchu lub w nocy. Osoby dotknięte tym schorzeniem mają trudności z adaptacją wzroku do ciemności, mogą potykać się, mieć problemy z prowadzeniem pojazdów po zmroku, a nawet poruszaniem się w słabo oświetlonych pomieszczeniach. Najczęstszą przyczyną ślepoty zmierzchowej jest niedobór witaminy A, niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania pręcików siatkówki odpowiedzialnych za widzenie w słabym świetle. Inne przyczyny to: wrodzone choroby siatkówki (np. retinitis pigmentosa), zaćma, schorzenia rogówki, uszkodzenia siatkówki, choroby wątroby (upośledzenie metabolizmu witaminy A), niektóre leki, przewlekłe choroby przewodu pokarmowego (zaburzenia wchłaniania). Objawy ślepoty zmierzchowej to: trudności z widzeniem po zmroku, powolna adaptacja do ciemności, pogorszenie ostrości wzroku w słabym świetle, uczucie „mgły” przed oczami, czasem kurza ślepota (ksantopsja), suchość spojówek, łzawienie. Rozpoznanie opiera się na wywiadzie, badaniu okulistycznym, ocenie pola widzenia, badaniach laboratoryjnych (poziom witaminy A). Leczenie zależy od przyczyny – w przypadku niedoboru witaminy A stosuje się suplementację, w chorobach siatkówki – leczenie objawowe, rehabilitację wzroku, wsparcie psychologiczne. Ważna jest dieta bogata w witaminę A (marchew, szpinak, dynia, wątróbka, jajka), unikanie czynników ryzyka i regularne badania okulistyczne. Wczesne wykrycie i leczenie ślepoty zmierzchowej poprawia komfort życia i zapobiega powikłaniom.
