Tężyczkato zespół objawów wynikających z nadpobudliwości nerwowo-mięśniowej, spowodowanej zaburzeniami gospodarki wapniowo-magnezowej. Wyróżniamy tężyczkę jawną i utajoną. Tężyczka jawna objawia się napadami bolesnych skurczów mięśni rąk, nóg, twarzy, drętwieniem, mrowieniem, sztywnością, trudnościami w oddychaniu, czasem tężyczką krtaniową (skurcz głośni), napadami lęku, zaburzeniami widzenia, kołataniem serca. Tężyczka utajona przebiega łagodniej – dominują objawy takie jak mrowienie, drżenie powiek, skurcze mięśni, uczucie niepokoju, przewlekłe zmęczenie, zaburzenia snu, trudności z koncentracją. Przyczyną tężyczki jest najczęściej niedobór wapnia (hipokalcemia), magnezu (hipomagnezemia), witaminy D, choroby przytarczyc (niedoczynność), przewlekła hiperwentylacja (np. w lęku, stresie), zaburzenia wchłaniania, przewlekłe choroby nerek, alkoholizm. Rozpoznanie opiera się na wywiadzie, badaniu fizykalnym (objaw Chvostka, Trousseau), badaniach laboratoryjnych (poziom wapnia, magnezu, parathormonu, witaminy D). Leczenie polega na uzupełnianiu niedoborów (wapń, magnez, witamina D), leczeniu choroby podstawowej, zmianie diety, czasem stosowaniu leków uspokajających. W ciężkich przypadkach konieczne jest dożylne podanie wapnia. Regularna kontrola poziomu elektrolitów, edukacja i wsparcie psychologiczne są kluczowe w terapii tężyczki.
