Udar mózgu to nagłe zaburzenie krążenia krwi w mózgu, prowadzące do uszkodzenia tkanki nerwowej w wyniku niedotlenienia. Wyróżnia się dwa główne typy udaru: niedokrwienny (ok. 80% przypadków, spowodowany zamknięciem naczynia przez skrzeplinę lub zator) oraz krwotoczny (wylew krwi do mózgu na skutek pęknięcia naczynia). Objawy udaru mózgu pojawiają się nagle i zależą od lokalizacji uszkodzenia. Najczęstsze symptomy to: niedowład lub porażenie jednej strony ciała, opadnięcie kącika ust, zaburzenia mowy, trudności z rozumieniem, zaburzenia widzenia, zawroty głowy, utrata równowagi, nagły, silny ból głowy, zaburzenia świadomości. Przyczyny udaru to miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, migotanie przedsionków, cukrzyca, palenie papierosów, otyłość, podwyższony cholesterol, zaburzenia krzepnięcia. Leczenie udaru mózgu wymaga natychmiastowej hospitalizacji – w przypadku udaru niedokrwiennego stosuje się trombolizę (do 4,5 godziny od wystąpienia objawów), leczenie przeciwzakrzepowe, kontrolę ciśnienia, leczenie przyczynowe. W udarze krwotocznym konieczne jest leczenie objawowe, obniżanie ciśnienia, czasem zabieg neurochirurgiczny. Kluczowa jest szybka rehabilitacja neurologiczna, która pozwala na powrót do sprawności i minimalizację powikłań. Profilaktyka udaru obejmuje kontrolę ciśnienia, leczenie chorób serca, zdrową dietę, aktywność fizyczną, unikanie używek i regularne badania kontrolne.
