Zakrzepica to choroba polegająca na powstawaniu skrzepów (zakrzepów) w naczyniach krwionośnych, najczęściej w żyłach głębokich kończyn dolnych, rzadziej w innych naczyniach (np. żyły miednicy, ramienia, mózgowe). Zakrzep blokuje przepływ krwi, co prowadzi do obrzęku, bólu, a w przypadku oderwania się fragmentu skrzepu – do zatorowości płucnej, która jest stanem zagrożenia życia. Objawy zakrzepicy to ból, obrzęk, zaczerwienienie i ocieplenie kończyny, uczucie ciężkości, poszerzenie żył powierzchownych, czasem gorączka. W przypadku zakrzepicy powierzchownych żył (np. żylaki) objawy są mniej nasilone, ale mogą prowadzić do powikłań. Przyczyną zakrzepicy jest triada Virchowa: uszkodzenie ściany naczynia, zaburzenia krzepnięcia (nadkrzepliwość), zwolnienie przepływu krwi (zastój). Do czynników ryzyka należą: długotrwałe unieruchomienie, ciąża, połóg, otyłość, nowotwory, choroby krwi, zabiegi chirurgiczne, stosowanie antykoncepcji hormonalnej, palenie tytoniu, żylaki, wiek powyżej 60 lat. Rozpoznanie opiera się na badaniu klinicznym, USG Doppler żył, oznaczeniu D-dimerów, badaniach obrazowych (angio-TK, flebografia). Leczenie zakrzepicy polega na stosowaniu leków przeciwzakrzepowych (heparyna, doustne antykoagulanty), kompresjoterapii (pończochy uciskowe), w niektórych przypadkach zabiegach interwencyjnych (trombektomia, filtr żyły głównej dolnej). Profilaktyka obejmuje wczesne uruchamianie po zabiegach, ćwiczenia, unikanie długotrwałego siedzenia, leczenie żylaków, kontrolę masy ciała, rzucenie palenia. Zakrzepica wymaga szybkiej diagnostyki i leczenia, by uniknąć powikłań, takich jak zatorowość płucna, przewlekła niewydolność żylna czy owrzodzenia podudzi.
