Zwyrodnienie barwnikowe siatkówki (retinitis pigmentosa, RP) to rzadka, dziedziczna choroba oczu prowadząca do stopniowej utraty wzroku. Choroba polega na postępującym zaniku komórek światłoczułych siatkówki (pręcików i czopków), co objawia się najpierw pogorszeniem widzenia o zmierzchu (ślepota zmierzchowa), zawężeniem pola widzenia (widzenie tunelowe), a w zaawansowanym stadium – całkowitą ślepotą. RP może być dziedziczona autosomalnie dominująco, recesywnie lub sprzężona z chromosomem X. Objawy pojawiają się zwykle w dzieciństwie lub młodości i postępują przez całe życie. Diagnostyka opiera się na badaniu dna oka, elektrofizjologii siatkówki, badaniach genetycznych. Obecnie nie ma skutecznego leczenia przyczynowego, ale stosuje się suplementację witaminami, rehabilitację wzroku, wsparcie psychologiczne i nowoczesne terapie eksperymentalne (terapia genowa, implanty siatkówki). Kluczowa jest wczesna diagnoza, opieka okulistyczna i dostosowanie stylu życia do stopnia niepełnosprawności wzrokowej.
