Zespół jelita drażliwego (IBS) to przewlekła, czynnościowa choroba przewodu pokarmowego, objawiająca się bólami brzucha, wzdęciami, zaburzeniami rytmu wypróżnień (biegunki, zaparcia lub naprzemiennie), uczuciem niepełnego wypróżnienia i śluzem w stolcu. Objawy nasilają się pod wpływem stresu, nieprawidłowej diety, zmian hormonalnych. IBS nie powoduje zmian organicznych w jelitach, ale znacząco obniża jakość życia. Przyczyny nie są do końca poznane – istotną rolę odgrywają zaburzenia motoryki jelit, nadwrażliwość trzewna, mikrobiota jelitowa, stres i czynniki psychospołeczne. Leczenie polega na modyfikacji diety (dieta FODMAP, unikanie produktów wzdymających), regularnej aktywności fizycznej, wsparciu psychologicznym, a w razie potrzeby – farmakoterapii (leki rozkurczowe, przeciwbiegunkowe, przeczyszczające, probiotyki, leki przeciwdepresyjne). Kluczowa jest edukacja pacjenta, prowadzenie dziennika objawów i indywidualne podejście terapeutyczne. IBS nie zwiększa ryzyka nowotworów, ale wymaga różnicowania z innymi chorobami przewodu pokarmowego.
