Osutka to określenie na wysypkę o charakterze plamisto-grudkowym, pęcherzykowym lub rumieniowym, która pojawia się na skórze w przebiegu różnych chorób zakaźnych i niezakaźnych. Najczęściej osutka występuje podczas odry, różyczki, płonicy, świnki, mononukleozy, alergii lekowych, kiły wtórnej czy ciężkich zakażeń wirusowych i bakteryjnych. Charakteryzuje się nagłym pojawieniem się zmian (zaczerwienienie, obrzęk, grudki, pęcherzyki, krostki), czasem z towarzyszącą gorączką, świądem lub ogólnym złym samopoczuciem.
Diagnozę różnicową stawia się na podstawie wywiadu, czasu wystąpienia, rozległości i morfologii zmian oraz obecności towarzyszących objawów ogólnych (powiększenie węzłów, bóle mięśni, powikłania narządowe). Leczenie zależy od przyczyny – w zakażeniach stosuje się leki przeciwwirusowe/antybiotyki, w alergiach sterydy miejscowe, leki przeciwhistaminowe i unikanie czynnika uczulającego. Każda nowa, nagła wysypka – zwłaszcza u dziecka lub osoby z towarzyszącą dusznością/gorączką – powinna być skonsultowana z lekarzem.
