Afazjato poważne zaburzenie funkcji językowych, które pojawia się na skutek uszkodzenia mózgu, najczęściej w wyniku udaru, urazu czaszkowo-mózgowego, guza mózgu lub chorób neurodegeneracyjnych. Choroba ta prowadzi do częściowej lub całkowitej utraty zdolności mówienia, rozumienia mowy, czytania i pisania, mimo że narządy mowy i słuchu pozostają sprawne. Objawy afazji zależą od lokalizacji i rozległości uszkodzenia mózgu. Wyróżnia się kilka typów afazji, m.in. afazję Broki (trudności z mówieniem, zachowane rozumienie), afazję Wernickego (płynna, lecz niezrozumiała mowa, zaburzone rozumienie), afazję globalną (poważne zaburzenia wszystkich funkcji językowych). Przyczyny afazji to najczęściej udar niedokrwienny lub krwotoczny mózgu, urazy, guzy, infekcje, stany zapalne oraz postępujące choroby mózgu (np. choroba Alzheimera). Leczenie afazji opiera się głównie na intensywnej rehabilitacji logopedycznej, która powinna być rozpoczęta jak najwcześniej po wystąpieniu objawów. Terapia obejmuje ćwiczenia mowy, rozumienia, czytania, pisania, a także trening komunikacji alternatywnej. Współpraca z neurologopedą, psychologiem i rodziną pacjenta zwiększa szanse na poprawę funkcji językowych. W niektórych przypadkach stosuje się farmakoterapię wspomagającą (np. leki poprawiające ukrwienie mózgu). Rokowanie zależy od wieku pacjenta, rozległości uszkodzenia, czasu rozpoczęcia rehabilitacji i zaangażowania w terapię. Afazja nie jest chorobą psychiczną, lecz neurologiczną, wymagającą długotrwałego wsparcia i cierpliwości.
