Choroby oportunistyczne to infekcje wywoływane przez drobnoustroje, które u osób zdrowych nie powodują choroby, ale u osób z obniżoną odpornością (np. HIV/AIDS, po przeszczepach, w trakcie chemioterapii) mogą prowadzić do ciężkich zakażeń. Najczęstsze to: zapalenie płuc wywołane przez Pneumocystis jiroveci, grzybice (Candida, Aspergillus), toksoplazmoza, cytomegalia, gruźlica, zakażenia wirusami herpes, bakterie atypowe. Nowoczesne leczenie obejmuje profilaktykę farmakologiczną, szybkie rozpoznanie i leczenie infekcji oraz immunoterapię. Kluczowe jest monitorowanie stanu odporności i edukacja pacjentów. Rozwój nowych leków przeciwgrzybiczych, przeciwwirusowych i antybiotyków poprawił rokowanie, ale choroby oportunistyczne wciąż stanowią poważne zagrożenie dla osób immunoniekompetentnych.