Analiza osadu moczu to szczegółowe badanie mikroskopowe, pozwalające na wykrycie elementów morfotycznych i patologicznych w próbce moczu. W osadzie moczu ocenia się obecność erytrocytów (krwinek czerwonych), leukocytów (krwinek białych), komórek nabłonkowych, bakterii, grzybów, kryształów, wałeczków oraz innych elementów. Obecność erytrocytów może wskazywać na krwawienie z dróg moczowych, leukocytów – na infekcję, a wałeczków – na uszkodzenie nerek. Kryształy mogą być oznaką kamicy nerkowej lub zaburzeń metabolicznych. Analiza osadu moczu jest nieoceniona w diagnostyce zakażeń układu moczowego, chorób nerek, kamicy oraz monitorowaniu leczenia. Wynik badania powinien być interpretowany przez lekarza w połączeniu z objawami klinicznymi i innymi wynikami laboratoryjnymi.