Gruźlica kości i stawów to rzadka, ale poważna postać gruźlicy pozapłucnej, najczęściej dotycząca kręgosłupa (choroba Potta), stawów biodrowych, kolanowych i innych dużych stawów. Objawy są niespecyficzne: przewlekły ból, obrzęk, ograniczenie ruchomości, deformacje, czasem przetoki skórne i gorączka. Diagnostyka opiera się na badaniach obrazowych (RTG, MRI, TK), które ujawniają zniszczenie kości, zwężenie szpar stawowych, ropnie okołostawowe. Potwierdzenie rozpoznania wymaga wykrycia prątków gruźlicy w materiale pobranym z kości lub stawu (biopsja, posiew, PCR). Wspomagająco wykonuje się testy immunologiczne (IGRA, tuberkulinowy). Leczenie polega na długotrwałej chemioterapii przeciwprątkowej (izoniazyd, rifampicyna, etambutol, pyrazynamid) przez 9–12 miesięcy. W ciężkich przypadkach konieczna jest interwencja chirurgiczna – drenaż ropni, stabilizacja kręgosłupa, usunięcie zniszczonych tkanek. Wczesne rozpoznanie i leczenie są kluczowe dla uniknięcia trwałych powikłań, deformacji i niepełnosprawności.
