Mononukleoza zakaźna, znana potocznie jako „choroba pocałunków”, to infekcja wirusowa wywoływana najczęściej przez wirusa Epsteina-Barr (EBV). Zakażenie następuje przez ślinę, stąd wysokie ryzyko przenoszenia wśród dzieci i młodzieży, ale zachorować mogą osoby w każdym wieku. Okres wylęgania wynosi zazwyczaj 4–6 tygodni. Główne objawy to wysoka gorączka utrzymująca się powyżej kilku dni, silne powiększenie węzłów chłonnych, zwłaszcza szyjnych, obrzęk i ból gardła przypominający anginę, powiększenie migdałków z białym nalotem, a niekiedy zażółcenie skóry i powiększenie śledziony. U części chorych pojawiają się wysypki, zmęczenie, bóle głowy i mięśni, powiększenie wątroby, rzadziej powikłania hematologiczne. Rozpoznanie opiera się na obrazie klinicznym, badaniach krwi (limfocytoza, nietypowe limfocyty, próby wątrobowe) oraz testach serologicznych wykrywających obecność przeciwciał przeciwko EBV. Leczenie jest objawowe: wypoczynek, nawodnienie, leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe. Antybiotyki są nieskuteczne, a ich podanie może wywołać wysypkę (zwłaszcza amoksycylina i ampicylina). Tylko w ciężkich przypadkach stosuje się kortykosteroidy. Do czasu ustąpienia objawów wskazane jest unikanie wysiłku (ryzyko pęknięcia śledziony). Większość chorych wraca do zdrowia po 2–4 tygodniach, lecz długotrwałe zmęczenie może utrzymywać się przez kilka miesięcy.
