Nadżerka szyjki macicy to jedno z najczęściej rozpoznawanych schorzeń ginekologicznych, polegające na obecności zmian nabłonkowych na powierzchni szyjki macicy. Współczesna medycyna wyróżnia dwa pojęcia: nadżerkę prawdziwą (uszkodzenie nabłonka wielowarstwowego płaskiego) oraz tzw. ektopię (przemieszczenie nabłonka gruczołowego z kanału szyjki na jej powierzchnię). Objawy nadżerki szyjki macicy często są niespecyficzne lub nie występują wcale. U części kobiet pojawiają się upławy, krwawienia kontaktowe (po stosunku, badaniu ginekologicznym), ból w podbrzuszu, pieczenie, świąd, a czasem nieprzyjemny zapach z pochwy. Nadżerka może sprzyjać nawracającym infekcjom dróg rodnych. Przyczyny powstawania nadżerki to najczęściej przewlekłe stany zapalne pochwy i szyjki macicy, urazy mechaniczne (poród, zabiegi ginekologiczne), zaburzenia hormonalne, stosowanie antykoncepcji hormonalnej, a także infekcje wirusowe (HPV). Rozpoznanie nadżerki stawia się na podstawie badania ginekologicznego i cytologii, a w razie wątpliwości wykonuje się kolposkopię i pobiera wycinki do badania histopatologicznego. Leczenie zależy od rodzaju nadżerki, nasilenia objawów i wieku pacjentki. W przypadku niewielkich zmian i braku dolegliwości często wystarczy obserwacja i regularna kontrola. Przy nawracających infekcjach lub krwawieniach stosuje się leczenie farmakologiczne (globulki dopochwowe, preparaty przeciwzapalne, antybiotyki). W przypadku większych zmian lub podejrzenia zmian przedrakowych wykonuje się zabiegi usuwania nadżerki: krioterapię (zamrażanie), elektrokoagulację (wypalanie), laseroterapię lub wycięcie chirurgiczne. Kluczowe jest regularne wykonywanie cytologii i kontrola ginekologiczna, ponieważ nieleczona nadżerka może w rzadkich przypadkach prowadzić do rozwoju zmian nowotworowych.
