Obrzęk płuc to poważny stan kliniczny polegający na nadmiernym gromadzeniu się płynu w pęcherzykach płucnych i tkance śródmiąższowej płuc, co prowadzi do zaburzeń wymiany gazowej i niewydolności oddechowej. Najczęściej jest konsekwencją ostrej lub przewlekłej niewydolności serca (obrzęk kardiogenny), ale może mieć również inne przyczyny, np. uszkodzenie płuc (obrzęk niekardiogenny). Objawy obrzęku płuc pojawiają się nagle i obejmują: duszność (najpierw wysiłkową, potem spoczynkową), uczucie dławienia, kaszel z odkrztuszaniem pienistej, często różowej plwociny, świszczący oddech, tachykardię, sinicę, niepokój, poty, a w ciężkich przypadkach – zaburzenia świadomości. Przyczyny obrzęku płuc to przede wszystkim niewydolność lewej komory serca (np. w przebiegu zawału, nadciśnienia, wad zastawkowych), ale także ostre uszkodzenie płuc (ARDS), zatrucia, infekcje, urazy, oparzenia, przewodnienie, ciężka niewydolność nerek czy reakcje alergiczne. Rozpoznanie opiera się na obrazie klinicznym, badaniu fizykalnym (trzeszczenia nad płucami, świsty), zdjęciu RTG klatki piersiowej, gazometrii i badaniach laboratoryjnych. Leczenie obrzęku płuc wymaga natychmiastowej interwencji i obejmuje: zapewnienie drożności dróg oddechowych, tlenoterapię, często wentylację mechaniczną, podanie leków moczopędnych (furosemid), leków rozszerzających naczynia (azotany), leków inotropowych (w ciężkich przypadkach), a także leczenie przyczyny (np. zawału, nadciśnienia, infekcji). Kluczowe jest szybkie rozpoznanie i wdrożenie terapii, ponieważ nieleczony obrzęk płuc może prowadzić do zgonu. Po ustabilizowaniu stanu pacjenta konieczna jest dalsza diagnostyka i leczenie choroby podstawowej oraz profilaktyka nawrotów.
