Produkcja plemników, czyli spermatogeneza, to złożony proces zachodzący w jądrach mężczyzny, trwający około 64-74 dni. Rozpoczyna się w kanalikach nasiennych, gdzie komórki macierzyste (spermatogonia) dzielą się i różnicują w bardziej dojrzałe formy. Proces ten jest kontrolowany przez hormony: FSH, LH oraz testosteron. Dojrzałe plemniki przechodzą do najądrza, gdzie dojrzewają i zyskują zdolność ruchu. Nieprawidłowości w produkcji plemników mogą wynikać z czynników genetycznych, hormonalnych, infekcji, urazów, żylaków powrózka nasiennego, ekspozycji na toksyny, promieniowanie, przewlekły stres, otyłość czy niezdrowy styl życia. Objawy zaburzeń to obniżona liczba plemników (oligospermia), ich brak (azoospermia), słaba ruchliwość (asthenospermia) lub nieprawidłowa budowa (teratospermia). Diagnostyka obejmuje badanie nasienia (spermiogram), ocenę hormonalną, USG jąder i badania genetyczne. Leczenie zależy od przyczyny – może obejmować farmakoterapię, leczenie chirurgiczne (np. żylaków), zmianę stylu życia czy techniki wspomaganego rozrodu. Wczesna diagnostyka i leczenie zwiększają szanse na płodność.
