Skaza białkowa, znana również jako alergia na białko mleka krowiego, to jedna z najczęstszych alergii pokarmowych u niemowląt i małych dzieci. Polega na nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego na białka obecne w mleku krowim (kazeina, beta-laktoglobulina, alfa-laktoalbumina). Skaza białkowa może mieć podłoże IgE-zależne (natychmiastowe reakcje alergiczne) lub nie-IgE-zależne (opóźnione objawy). Objawy skazy białkowej są różnorodne i mogą obejmować: zmiany skórne (atopowe zapalenie skóry, wysypka, świąd, suchość skóry), objawy ze strony przewodu pokarmowego (biegunki, wymioty, kolki, bóle brzucha, krew w stolcu, zaparcia), objawy ze strony układu oddechowego (katar, kaszel, świszczący oddech, sapka), a w ciężkich przypadkach – objawy ogólnoustrojowe (wstrząs anafilaktyczny). Skaza białkowa najczęściej ujawnia się w pierwszych miesiącach życia, szczególnie u dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym lub po wprowadzeniu nowych pokarmów. Przyczyną choroby jest niedojrzałość układu immunologicznego i predyspozycje genetyczne (alergie w rodzinie). Rozpoznanie opiera się na wywiadzie, eliminacji mleka krowiego z diety i obserwacji poprawy, testach skórnych, oznaczeniu przeciwciał IgE, czasem prowokacji pokarmowej pod kontrolą lekarza. Leczenie polega na całkowitej eliminacji białka mleka krowiego z diety dziecka (i matki karmiącej piersią), stosowaniu specjalnych preparatów mlekozastępczych (hydrolizaty białkowe, mleka roślinne), leczeniu objawowym (emolienty, leki przeciwhistaminowe, probiotyki). W większości przypadków skaza białkowa ustępuje samoistnie do 3. roku życia, ale wymaga ścisłej kontroli lekarskiej i dietetycznej. Ważna jest edukacja rodziców, unikanie samodzielnego eksperymentowania z dietą i regularne wizyty u alergologa.
